Kto powinien się zaszczepić przeciwko koronawirusowi? Dziewięć najważniejszych pytań i odpowiedzi na temat szczepionki na COVID-19

Szczepionka firmy BionTech - Pfitzer jest rewolucyjna pod wieloma względami. Przede wszystkim powstała w ekspresowym tempie 10 miesięcy, chociaż zwykle prace nad szczepionką trwają ok. 10 lat. Przy pracy nad nią wykorzystano też nowe technologie - nie zastosowano pozbawionego zaraźliwości fragmentu wirusa.

Niestety na wiele pytań twórcy szczepionki jeszcze nie mają odpowiedzi. Np. czy trzeba się będzie szczepić nią tak jak na grypę sezonowo, czy podwójna dawka da nam odporność na wiele lat. Oto, co dotąd udało się ustalić na temat szczepionki, która - jak zapowiada rząd - na początku przyszłego roku trafi też do Polski. Ostatecznie jednak Polacy skorzystają ze szczepionek trzech firm farmaceutycznych.

Oto dziewięć pytań i odpowiedzi na temat szczepionki, którą jako pierwsi zostaną zaszczepieni mieszkańcy Wielkiej Brytanii.

1. Jak działa szczepionka?

Nie zawiera, jak zwykłe szczepionki, pozbawionego zaraźliwości fragmentu wirusa, ale taki fragment mRNA wirusa, który posiada informację o białku. Zadaniem organizmu jest jego neutralizacja. Podanie szczepionki "wymusi" na organizmie wytwarzanie przeciwciał, które powinny chronić nas przed zachorowaniem.

Zdaniem prof. Andrzeja Horbana, głównego doradcy premiera ds. walki z epidemią SARS-CoV-2, szczepionka da nam odporność na kilka lat. Niestety, nikt nie może dać precyzyjnej odpowiedzi na to pytanie. Aby szczepionka zaczęła działać, a organizm zaczął wytwarzać przeciwciała, trzeba wziąć dwie dawki szczepionki w odstępie 21 dni.

2. Jak skuteczna jest szczepionka?

Dane wykazały, że ta szczepionka jest skuteczna w 95 proc. Jest skuteczna we wszystkich grupach, którym podano szczepionkę w ramach badania, bez względu na wiek, płeć, rasę lub kraj, w którym żyły te osoby.

3. Jakie ma skutki uboczne?

Większość skutków ubocznych jest bardzo łagodna i zwykle utrzymuje się przez około jeden dzień. Zwykle były to działania niepożądane jak w przypadku grypy. Najczęściej występują: senność lub zmęczenie, złe samopoczucie, bóle mięśni, zlokalizowany ból, zaczerwienienie i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia.

4. Czy powinny być szczepione osoby, które już były chore?

Nie są wymagane żadne szczególne środki ostrożności przy podawaniu tej szczepionki osobom, które już chorowały na COVID-19.

5.Czy przed podaniem szczepionki należy wykonać test na obecność koronawirusa?

Przed otrzymaniem szczepionki nie są wymagane żadne testy.

6. Kto nie może zostać zaszczepiony?

Szczepione nie będą dzieci poniżej 16. roku życia oraz kobiety w ciąży, m.in. dlatego, że nie było badań klinicznych na zwierzętach w ciąży.

7. Wiele osób chorych na COVID-19 umiera z powodu współistnienia chorób współistniejących. Czy np. cukrzyca, albo nadciśnienie są przeciwwskazaniem do szczepienia?

Nie. Takie osoby mogą się szczepić przeciwko koronawirusowi, bo w ich przypadku zachorowanie na COVID-19 kończy się poważnymi powikłaniami, a bardzo często zgonem.

8. Czy wyleczenie z choroby onkologicznej, ewentualnie odbywanie terapii, wyklucza ze szczepienia?

Na to pytanie eksperci jeszcze teraz nie potrafią odpowiedzieć, dlatego ta szczególna grupa pacjentów nie będzie na razie korzystać ze szczepień i musi czekać na decyzję ekspertów.

9. Czy przed zaszczepieniem powinien zbadać nas lekarz?

Tak. Jak w przypadku każdej szczepionki, by wydać zgodę na szczepienie, powinien zbadać nas lekarz. Badanie ma wykluczyć inne infekcje bakteryjne lub wirusowe, które są przeciwwskazaniem do szczepienia. Nie może to być teleporada.