Najlepsze zdjęcia teatralne tego sezonu. Astaszow, Barczyk i Stankiewicz zwycięzcami VII edycji KFT

W kategorii „teatralne zdjęcie sezonu” przyznano dziś dwie równorzędne pierwsze nagrody (po 7 tys. zł każda). Jury jednomyślnie przyznało je Jeremiemu Astaszowowi za zdjęcie „Wytrych do teatru” z Teatru Miejskiego w Gliwicach i Bartłomiejowi Barczykowi za zdjęcie „Grawitacja” z Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.

Fotografia Astaszowa doceniona została za dostrzeżenie „bressonowskiego decydującego momentu w spektaklu Białoruś obrażona”.

Mamy tu i plastyczność ujęcia i malarsko zaświecony kadr, ale też historię zapisu przedstawienia w przestrzeni online w pandemii. Tajemnica teatru uchwycona jest na kilku planach: aktor w centralnym punkcie kompozycji, widmowy cień na ścianie, realizatorzy, cztery postacie i relacje między nimi, a wokół scenografia i technikalia spektaklu. Do tego autor zdjęcia, który intuicyjnie i z wyczuciem pokazuje nam swoją fascynację teatrem. Ta chwila, ta sytuacja już się nie powtórzy, to jest „decydujący moment” tak jak chciał Henri Cartier-Bresson i pierwsza nagroda ex aequo za teatralne zdjęcie sezonu – napisała w uzasadnieniu Iga Niewiadomska.

Barczyk zwrócił uwagę jury zdjęciem, ukazującym „cyfrowy świat”.

Pamiętacie „12 gniewnych ludzi”? Z tym zdjęciem było trochę podobnie. Każdy zwrócił na nie uwagę, ale każdy miał co innego do powiedzenia na jego temat: irytujące, hipnotyzujące, pokazujące pustkę teatru w czasie pandemii, prezentujące samotność aktora, nawiązujące do wkradającego się na sceny cyfrowego świata… Ta – najlepsza według mnie fotografia – sama w sobie jest opowieścią o teatrze, nie tylko w kontekście współczesności. Widzę w niej najgłębszą tajemnicę sceny, a to nieczęsto udaje się fotografkom i fotografom – uzasadniał Łukasz Gaweł.

Drugą nagrodę i 4 tys. zł otrzymał Sebastian Góra za zdjęcie „Scalenie” z Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku, ze spektaklu „Billy’s Violence” Needcompany w reżyserii Jana Lauwersa.

Dwa wyróżnienie (po 1 tys. zł każde) jury konkursu przyznało Natalii Giedryś za zdjęcie „Jestem (Cicha ekstaza istnienia)” z Akademickiego Ośrodka Inicjatyw Artystycznych w Łodzi i Marka Zakrzewskiego za zdjęcie „Nadzieja” z Teatru Animacji w Poznaniu.

Wśród finalistów w tej kategorii znaleźli się także: Agnieszka Cytacka, Przemysław Jendroska, Marianna Kulesza, Waldemar Szymczak i Irena Wypych.

W kategorii „zestaw dokumentujący przedstawienie” pierwsza nagroda (10 tys. zł) trafiła do Maurycego Stankiewicza za zestaw ze spektaklu „Expiria” (choreografia: Agnieszka Kryst, Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Nowy Teatr w Warszawie oraz Art Stations Foundation z Poznania).

Taneczny spektakl na fotografiach zaprezentowanych przez Maurycego Stankiewicza został przedstawiony dość statycznie. Fotografowanie ciała (a nie ruchu) staje się w tym przypadku narzędziem introspekcji. W każdej fotografii z zestawu objawiają nam się lęki pojedynczego człowieka, które łatwo przełożyć na zbiorowe, podświadome lęki społeczne. Stankiewicz, słusznie zatem, używając w swoich fotografiach estetyki niemieckiego ekspresjonizmu filmowego, przekłada kameralność i intymność sytuacji, w jakiej się znalazł na kondycję aktualnej rzeczywistości – pełnej niepewności i niepokoju. Robi to w sposób bardzo twórczy i subtelny, niemalże unikając bezpośredniego pokazywania emocji. Są to zdjęcia, które swoją wymową i możliwościami interpretacji z pewnością wychodzą poza przestrzeń teatru, oddając jednocześnie uniwersalność postmodernistycznego „ja” każdego człowieka oraz nastroje czasów, w których żyjemy – uzasadniał Tobiasz Papuczys.

W tej kategorii jurorzy zdecydowali się nie przyznać drugiej nagrody. Zdobywcami dwóch równorzędnych trzecich nagród (każda w wysokości 5 tys. zł), zostali Przemysław Jendroska za zestaw ze spektaklu „Pokora” (reż. Robert Talarczyk, Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach) oraz Wojtek Szabelski za zestaw ze spektaklu „Biblia. Próba” (reż. Jernej Lorenci, Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu).

W gronie finalistów znaleźli się także Marcin Maziej, Klaudyna Schubert, Dawid Stube, Aneta Wawrzoła, Marek Zakrzewski i Marek Zawadka.

Do tegorocznej edycji Konkursu Fotografii Teatralnej zgłosiło się aż 76 fotografek i fotografów, spośród których jury w składzie: Łukasz Gaweł, Katarzyna Fazan, Jadwiga Majewska, Iga Niewiadomska i Tobiasz Papuczys, wyłoniło zwycięzców.

Finałowi VII edycji towarzyszył recital piosenek z przedstawienia „Café Luna” Teatru Polonia w wykonaniu Anny Sroki-Hryń i muzyków. Odbył się także wernisaż wystawy wewnętrznej prac finalistów i laureatów tegorocznej edycji – wyróżnione fotografie będzie można oglądać w Galerii Instytutu Teatralnego do końca lutego 2022.