Polski Ład. Chęciński o samorządzie: Cieszę się, jeśli komuś zostanie 200 zł w portfelu, ale w jego mieście może być pustynia

Co prezydent dużego miasta sądzi o zapowiedziach dotyczących samorządów, zawartych w „Polskim Ładzie”?

Trzeba poczekać na przepisy wykonawcze. Wszystko zależy od tego, czy pojawią się rekompensaty dla samorządów z tytułu utraty dochodów.

Ministerstwo Finansów podało właśnie, że samorządy stracą 10-11 mld zł.

I skutkiem będzie postępująca niewydolność samorządu. Wszystkie działania fiskalne: podwyższanie kwoty wolnej od podatku czy podwyższanie drugiego progu odbiją się na bieżących dochodach miast. Samorządy nie mają możliwości wyrównywania braków w kasie podwyżkami akcyzy czy składki zdrowotnej jak rząd. Cieszę się, jeśli niektórym ludziom zostanie w portfelu 200 zł, ale jednocześnie w ich mieście będzie pustynia i brak pieniędzy nie tylko na inwestycje, ale i bieżące utrzymanie usług publicznych.

Wicepremier Jarosław Gowin zapowiedział „nową subwencję rozwojową dla samorządów”, więc Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych zostanie z wami na stałe.

Gdyby nie wydarzyło się nic, gdyby nie było nic w zamian, to mamy koniec samorządu. Jako samorządowiec, od rządowego funduszu, wolałbym jednak np. wyższy udział w podatku PIT lub udział w podatku VAT. Rozwiązanie systemowe, a nie fundusz, który do tej pory dzielony był w niejasnych okolicznościach.

Gowin zapowiedział, że fundusz będzie już dzielony według obiektywnych kryteriów.

Nie wiem, czy pan wicepremier wie, że w miastach ustalamy budżety do 31 grudnia. Do tego czasu muszę wiedzieć, ile mam pieniędzy na wszystkie zadania i inwestycje. Jak planować cokolwiek, jeśli nie wiem, czy cokolwiek od rządu dostanę? Jeśli rząd po raz kolejny przycina dochody samorządów, to żaden fundusz nas nie uratuje, bo w pierwszej kolejności zabraknie na bieżące utrzymanie miasta. Rząd ma na to proste rozwiązania: premier zjawia się w tym, czy innym mieście i obiecuje pomoc. Problem w tym, że są miasta, które od lat dobrze pracują, planują, gospodarzą i dobrze dzielą fundusze i takie, którym szef rządu przywozi pieniądze w kopercie.

„Polski Ład” zapowiada dodatkowe lekcje historii. A co będzie z subwencją oświatową?

Nie znalazłem słowa na ten temat. Dziś w Sosnowcu dopłacamy blisko połowę do tego, co na oświatę powinniśmy dostawać z ministerstwa. Gdyby rząd wywiązywał się ze swoich obowiązków i pokrywał subwencję w 100 procentach, mielibyśmy nawet lepszą ofertę niż parę dodatkowych lekcji historii. Ale dziś nas na to zwyczajnie nie stać.

Budowa domku do 70 metrów kwadratowych „na zgłoszenie” to dobry pomysł?

Jeśli chcemy mieć Indie, to dobry. Każdy wybuduje sobie, co będzie chciał i gdzie chciał. Znów: wolałbym ujrzeć przepisy wykonawcze, ale na poziomie zapowiedzi brzmi to jak anarchia.

To nie jest sposób na przedłużające się terminy i skalę formalności?

Nie wiem. Są różne miasta. Ludzie czasem zrzucają winę na urzędników, ale ci urzędnicy muszą prostować ich błędy lub projektanta. Prawda, jak zawsze, leży pośrodku. Nie twierdzę, że ludzie nie czekają. Ale gdy będzie mniej pieniędzy, czekania będzie jeszcze więcej, bo za obsługę odpowiadać będzie mniej ludzi. Na przykład w Sosnowcu problemu z terminami nie ma żadnego. Ustawa daje nam 65 dni na wydanie pozwolenia na budowę, a większość decyzji wydawana jest w tydzień.

Rozmawiał: Marcin Zasada