Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Śląski Panteon: Typujemy wybitnych Ślązaków. Cieślik gra na szpicy. Co z Mitręgą?

Marcin Zasada
Dyskusja na temat wybitnych postaci z historii Śląska, wywołana przy okazji nominowania bohaterów do regionalnego panteonu, jest dla nas wszystkich pouczająca. Bo, jak pokazuje choćby nasz internetowy plebiscyt, znamienitymi osobowościami z przeszłości możemy chwalić się niemal w każdej dziedzinie nauki, kultury, sportu czy polityki. Ale wiele z tych postaci zasługuje na świeże, rzetelne, krytyczne spojrzenie.

Kolaborant bohaterem?

Przykład pierwszy: Józef Kożdoń, przywódca Śląskiej Partii Ludowej, sekretarz generalny Związku Ślązaków. Poseł Marek Plura, wskazujący go na swojej liście dziesięciu wybitnych, podkreślił jego rolę w debacie o autonomii, niepodległości Śląska, a także narodu śląskiego. Wskazał też jego dokonania dla regionalnej społeczności. Według wicewojewody Piotra Spyry, dziś Kożdoń zasługuje nie na uznanie, lecz potępienie. "Czy nazistowski kolaborant może być bohaterem dla współczesnych Ślązaków?" - zapytał Spyra.

Kożdoń zajmuje obecnie drugą pozycję w internetowym plebiscycie, w którym nasi Czytelnicy głosują na wybitne postacie z historii regionu. Zebrał prawie dziewięć tysięcy głosów. Więcej (blisko 12 tys.) ma tylko legenda Ruchu Chorzów, Gerard Cieślik.

Co na to Plura? "Ten epizod w życiu Kożdonia nie jest godny pochwały, choć dzięki swojej pozycji, uratował przed zagładą tysiące Ślązaków w hitlerowskich Czechach" - zauważa poseł. Czy Kożdoń współpracował z nazistami? Tak. Czy to jednoznacznie dyskwalifikuje jego prośląskie idee i dokonania choćby w Czeskim Cieszynie? To pytanie do szerszej, cywilizowanej dyskusji, którą warto podjąć dla zrozumienia często nie w pełni rozumianej historii. I sami Państwo wiecie, że nie tylko Kożdoniowi taka polemika się należy.

Drugi przykład: Jan Mitręga. Człowiek, który stworzył na Śląsku nowoczesne górnictwo i można by długo wymieniać wszystkie jego zasługi. Ale i dla wielu - człowiek Moczara. Duża część naszych Czytelników jest jednak zdania, że ogromne dokonania Mitręgi na rzecz śląskiego przemysłu, jego skuteczność i wizjonerstwo na tym polu, czynią z niego naturalnego kandydata do regionalnego panteonu.

Zaskoczyli nas Państwo niezwykłą akcją poparcia dla byłego wicepremiera i ministra górnictwa. Zasypaliście nas mejlami (niektóre zawierały sugestie o uhonorowanie Mitręgi, odręcznie podpisane w sumie przez kilkadziesiąt osób!), przychodziły one od osób prywatnych, ale i instytucji, takich jak choćby Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa. Apele o Mitręgę trafiły do nas nawet z Konina (!) - swoje uznanie dla niego wyraziła pisemnie załoga tamtejszej Kopalni Węgla Brunatnego. Minister z Michałkowic to bez wątpienia kolejna ważna i interesująca kwestia do dalszej śląskiej debaty. Na razie Mitręga trafił do naszego internetowego plebiscytu i szybko zebrał ponad tysiąc głosów.

Dziękujemy za wszystkie Państwa propozycje i sugestie. Nie sposób przytoczyć wszystkich. Jedną z najciekawszych list znakomitych Ślązaków przysłał nam pan Krzysztof Rogalski. Oprócz nominowanych wcześniej słynnych noblistów (Maria Göppert-Mayer, Kurt Alder, Konrad Bloch, Otto Stern), a także takich postaci jak piłkarz Ernest Wilimowski, alpinista Jerzy Kukuczka i poeta Joseph von Eichendorff, wymienił prekursora genetyki, Gregora Mendela, wybitnego archeologa Josepha Wilperta oraz podróżnika i lekarza Eduarda Schnitzera. Życiorys tego ostatniego, znanego też jako Mehmed Emin Pasza, bez dwóch zdań godny jest wysokobudżetowej hollywoodzkiej ekranizacji.

Dyskusja Czytelników

W ubiegłym tygodniu swoje propozycje do panteonu zgłaszali nasi kolejni rozmówcy, m.in. były wojewoda śląski Tomasz Pietrzykowski, architekt Robert Konieczny, socjolog Jacek Wódz czy Dietmar Brehmer, jeden z liderów górnośląskich Niemców (w dzisiejszym wydaniu DZ, na str. 2, możemy poznać wskazania prof. Jana Malickiego, dyrektora Biblioteki Śląskiej). W internecie mogliście Państwo śledzić również typy dziennikarzy DZ. Z ciekawością śledziliśmy dyskusję wywołaną przez red. Tomasza Borówkę dotyczącą Edwarda Gierka. Czy, naginając nieco kryteria panteonu, można uznać go za wybitną postać w śląskiej historii? Zachęcamy do dalszej dyskusji na ten temat.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!