Szczepański: Sztuka być człowiekiem

Kenia to duży i potencjalnie bogaty kraj w Afryce Wschodniej, zamieszkany przez blisko 45 milionów mieszkańców. Dzisiaj państwo przeżywa poważny kryzys związany z wszechogarniającą korupcją, demoralizacją elity władzy i zwyczajną biedą. Tę dramatyczną sytuację pogłębia kryzys w sektorze turystycznym, powiązany z ekspansją wirusa ebola. Mimo że przypadki groźnej choroby notowane są kilka tysięcy kilometrów stąd, to jednak obawa o zarażenie wśród europejskich urlopowiczów decyduje o wyborze innych miejsc wypoczynku.

Sama wyspa zaludniona przez trzy tysiące mieszkańców jest niezwykle piękna, a uroki plaży i oceanu przyprawiają o zawrót głowy. Rzecz jednak w tym, że na Wasini nie ma bieżącej wody ani prądu, a sympatyczni uczniowie, wścibscy i zabawni, pobierają naukę w szkole dalekiej od jakichkolwiek cywilizacyjnych standardów.

Na jednej ze ścian szkoły namalowano mapę Afryki Wschodniej, stanowiącą podstawę edukacji geograficznej. Nie ma globusa z prawdziwego zdarzenia, który młodziakom uzmysłowi, że świat jest większy i pojemniejszy niźli Kenia, Tanzania, Uganda, Somalia czy Sudan. Na dachach domów ulokowano duże, czarne jak heban, plastikowe pojemniki zbierające deszczówkę, a energię elektryczną uzyskać można tylko dzięki generatorom.

Podręczniki do języka ojczystego, suahili, są zużyte, stare po prostu, rozlatujące się i cuchnące wilgocią. Podobnie jak cały budynek szkoły, znajdujący się - co tu dużo mówić - w stanie śmierci technicznej. Gabinet dyrektora, a raczej ciemny jak smoła pokoik, budzi uczucie klaustrofobii i cywilizacyjnego zakłopotania.

Dlatego z prawdziwym uznaniem myślę o nieznanej mi dr Annie Watole z Uniwersytetu Śląskiego, która tę pomoc, w postaci kredek, ołówków czy nawet laptopów, organizuje. To szczególny i wart podkreślenia rodzaj społecznego oraz czysto ludzkiego solidaryzmu z biedniejszymi ulokowanymi wiele tysięcy kilometrów od Polski.

Wiem, że w takich sytuacjach odzywają się rodacy podkreślający, że ubóstwo w naszym kraju, i w województwie śląskim, jest wciąż obecne i zamiast zaopatrywać egzotyczne państwa, warto pomyśleć o najbardziej potrzebujących obywatelach Polski.
Rozumiem ten pogląd, ale w żadnym stopniu go nie podzielam.

Warto może przypomnieć, że ponad miliard ludzi nie ma dostępu do bieżącej wody pitnej, kilka miliardów żyje za jednego dolara dziennie, a są kraje, w których większość obywateli nie potrafi pisać ani czytać. Nie wspominam nawet o ich warunkach codziennego życia, utrapieniach zdrowotnych, braku lekarzy czy szpitalnych łóżek. Umierają w czterdziestej czy najwyżej pięćdziesiątej wiośnie życia definiowani przez społeczności lokalne jako starcy, kończący w sposób naturalny swą ziemską podróż. Tak też jest na kenijskiej wys-pie, choć posiada ona maleńką jak łupina orzecha przychodnię lekarską, stanowiącą przedmiot dumy tubylców.

Na marginesie solidarnościowej postawy nie można zlekceważyć dość szczególnego nastawienia wyspiarzy zaludniających Wasini. Nawet nieuważny obserwator dostrzeże, że tylko nieliczni z nich podejmują wysiłek, aby tę upokarzającą sytuację zmienić. Prawdę powiedziawszy, na całym tym skrawku świata widziałem tylko jedną jego mieszkankę, która w kosmicznym skwarze piekła bułki i próbowała je sprzedawać.

Bardzo wielu natomiast zażywało cienia pod rosłymi baobabami, grało w lokalne gry, plotkowało, spało i bezwiednie wodziło oczami za nielicznymi przybyszami z Europy. A wiadomo przecież, że potrzebny jest minimalny choćby trud, aby tę wyspiarską sytuację zmienić. Jak mawiał niezrównany Konfucjusz: "ludzie potykają się nie o góry, a o kretowiska".

Marek S. Szczepański,
socjolog

*Waloryzacja rent i emerytur 2015 PODWYŻKA NIE DLA WSZYSTKICH JEDNAKOWA
*16-letni Wojtek z Piekar zmarł na lekcji WF. Szok w szkole ZDJĘCIA
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Koncert Linkin Park w Rybniku POZNAJ SZCZEGÓŁY + BILETY
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku