Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Szołtysek: Obiad na ryczce

Marek Szołtysek
Marek Szołtysek
Marek Szołtysek arc.
Zacznijmy od tego, co to jest ryczka. Otóż to małe krzesełko bez oparcia, taborecik albo jakiś stołeczek pod nogi. Słowo "ryczka" pochodzi z języka niemieckiego, od rzeczownika "die Ritsche", czyli stołeczek pod nogi. Na Śląsku ryczka to coś bardzo popularnego, choć Ślązacy nie mają świadomości, że słowo to pochodzi z niemieckiego.

Uważa się, że ryczka to po prostu nasze śląskie słowo, i tyle. Ja zaś szukając etymologii, czyli historii tego wyrazu, najpierw skierowałem się w kierunku języka czeskiego. A kiedy po przewertowaniu kilku słowników nic nie znalazłem, to rozpocząłem szukanie wśród słów niemieckich. A co jeszcze ciekawe, słowo "ryczka" jest też używane w Wielkopolsce, co w 1997 roku opisała Monika Gruchmanowa w książce "Słownik gwary miejskiej Poznania". Przy okazji powiedzmy, że nieżyjąca już Gruchmanowa był Ślązoczką z Marklowic - ale o tym napiszemy innym razem.

Jak idzie o ryczki w śląskich domach, to jest to mebel wszechobecny w mieszkaniu i w naszej kulturze. Najczęściej jednak ryczki kojarzą się z kuchnią, gdzie dawniej koncentrowało się życie całej rodziny. Przykładowo tylko w moim domu jest kilka ryczek. Większa jest wysoka na 30 cm, jednak ryczka najstarsza, zrobiona jeszcze przez mojego pradziadka Alojza około 1910 r., jest mniejsza, wysoka tylko na 20 cm. A zastosowanie takich ryczek było różnorodne. Na ryczce siedział dziadek, starzik czy opa, czyszcząc przed domem buty na niedzielę. Babcia, starka, oma stawiała na ryczce garnek, do którego obierała kartofle siedząc na dużym krześle. Ryczki podkładano sobie jako podnóżki, by się lepiej siedziało, zwłaszcza przy raumatyce.

Wydaje się jednak, że ryczki były ulubionym meblem dziecięcym. Służył im do zabawy, do siadania, gdy babcia opowiadała bajki, siedziało się na ryczkach słuchając radia. A jak potwierdza to umieszczona obok fotografia, to ryczki służyły też jako malutkie stoliki podczas jedzenia obiadu. Dzieci siedziały na drewnianej podłodze oparte o drzwi lub bifyj. Nogi miały pod ryczką, a na ryczce stały talerze. I taki sposób jedzenia obiadu był wygodniejszy dla starszych, bo czasami w licznych rodzinach przy stole wszyscy się nie mieścili. Dla dzieci zaś jedzenie na ryczce było przygodą jak na pikniku. Tylko pozazdrościć takiego dzieciństwa z ryczką!

Marek Szołtysek
[email protected]


KATASTROFA SAMOLOTU POD CZĘSTOCHOWĄ: OPINIA EKSPERTA, ŚWIADKOWIE, RELACJA
*Kobieca strona Mundialu 2014 jest najciekawsza SPRAWDŹ
*Jakie będzie lato? Zobacz prognozę pogody na lipiec 2014 i zaplanuj urlop
*Jakie imię dla dziecka? Zobacz Księgę Imion Męskich i Żeńskich i wybierz
*Dawniej Dom Prasy, dzisiaj Biuro Obsługi Mieszkańców Katowic ZDJĘCIA

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!