Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Tajemnica godów dinozaurów rozwiązana. Dawid Surmik z Sosnowca współautorem pracy w Nature

Tomasz Szymczyk
Tomasz Szymczyk
Kolekcjonując materiał do wystaw na Uniwersytecie Colorado w Denver miałem wówczas sposobność oglądać dziwne ślady, jakby skrobania w ziemi. Były duże, miały do 2 metrów średnicy i około 30 cm głębokości - opowiada Dawid Surmik.
Kolekcjonując materiał do wystaw na Uniwersytecie Colorado w Denver miałem wówczas sposobność oglądać dziwne ślady, jakby skrobania w ziemi. Były duże, miały do 2 metrów średnicy i około 30 cm głębokości - opowiada Dawid Surmik. archiwum prywatne
Zachowania godowe dinozaurów do tej pory stanowiły zagadkę dla badaczy tej grupy zwierząt. Opisując tę sferę życia wymarłych gadów do tej pory robili to głównie na zasadzie analogii z innymi gatunkami zwierząt. Opublikowany kilka dni temu w prestiżowym brytyjskim czasopiśmie naukowym Nature Scientific Reports artykuł rzuca nowe światło na ten problem. Jednym z jego współautorów jest sosnowiczanin, Dawid Surmik.

Dawid Surmik w kwietniu zeszłego roku przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie pełnił funkcję konsultanta naukowego przy produkcji wystaw do Moab Giants, pierwszego na świecie Muzeum Tropów. Pracował tam razem z dr Gerardem Gierlińskim z Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie.

- Kolekcjonując materiał do wystaw na Uniwersytecie Colorado w Denver miałem wówczas sposobność oglądać dziwne ślady, jakby skrobania w ziemi. Były duże, miały do 2 metrów średnicy i około 30 cm głębokości. Już na pierwszy rzut oka widać było, że sprawcą tych śladów był znacznych rozmiarów teropod. Całe serie takich śladów zostały odkryte w Colorado, jedno ze stanowisk miało 750m2 i zawierało 60 takich śladów. Znalezisko to, datowane na około 100 milionów lat, wydawało się zatem powszechne, ale nie było do tej pory opisane – opowiada Dawid Surmik.

W tym czasie był już zawiązany zespół 10 naukowców, którzy pracowali nad publikacją, jednak ciągle nie mają jasnej interpretacji co do pochodzenia śladów. Sosnowiczanin poddał w wątpliwość wszystkie trzy sugerowane interpretacje, które szerzej przedyskutowane są we wspomnianej publikacji.

- Kierownik projektu i główny autor artykuł, dr Martin Lockley po wysłuchaniu mojej opinii uśmiechnął się i powiedział „wymyśl coś lepszego, a zaproszę Cię do współautorstwa”. Następnego dnia spędziliśmy długie godziny na drodze z Denver do Moab, w stanie Utah. W trakcie tej drogi cały czas myślałem o kwestii „kopiących dinozaurów” jak roboczo nazywaliśmy to odkrycie. Pomyślałem wówczas o walkach cietrzewi na tokowiskach, oraz wyobrażeniach tańców godowych owiraptorów, które widziałem w jakimś fabularyzowanym filmie o dinozaurach - mówi Dziennikowi Zachodniemu Dawid Surmik.

- Zapytałem kolegów: „a może zachowania godowe, takie jak współcześnie u ptaków?”. Martin i Gerard przytaknęli. Później rozmawialiśmy już tylko o tym, Martin wykonał kilka telefonów do współautorów, którzy również pomyśleli, że to dobry pomysł Dawid Surmik.

.
- Wszedłem do publikacji jako jedenasty autor. Były to dwa dni przełomowe, bowiem dzień wcześniej, Gerard Gierliński na podstawie indywidualnego tropu, który dało się wyróżnić spośród śladów drapania zintensyfikował sprawę powstania tych tropów. Był nim akrokantozaur, niemal 8 metrowej wielkości drapieżnik z okresu kredowego, zamieszkujący tereny ówczesnej Ameryki Północnej. Kilka dni później ponownie w Denver spotkaliśmy się z Martinem, który musiał wcześniej wyjechać z Moab. Przedstawił wówczas mnie i Gerardowi tabelkę, którą zrobił w międzyczasie. Wypisał w niej wszystkie cztery funkcjonujące hipotezy powstania tych śladów, oraz ich zgodność z faktycznymi detalami pozostawionych śladów. Tylko w przypadku zachowań godowych zgodność ta wynosiła 100%! – wspomina Dawid Surmik.

Dla naukowców był to dopiero początek pracy. Przez kolejne miesiące szukali w dostępnych źródłach zachowań godowych ptaków właściwych dla naszej interpretacji. Konsultowali też swoje ustalenia z ornitologami i znawcami zwyczajów godowych zwierząt. Finalnie publikację stworzyło 15 autorów, wśród których prócz Amerykanów i Polaków znaleźli się także Kanadyjczycy, Koreańczycy i Chińczyk.

Odkrycie to stanowiło dowód, że prócz zasadniczych podobieństw między dinozaurami a ptakami w kontekście budowy ciała, także zachowania godowe przypominały te znane u ptaków. Już pierwszego dnia po publikacji artykułu był on szeroko komentowany w międzynarodowych, głównie amerykańskich serwisach informacyjnych, poświęconych nauce.

- Publikacja ta stanowi wielki sukces całego naszego zespołu naukowego i zdaniem wielu uczonych stanowi jedno z najważniejszych odkryć dotyczących badań śladów kopalnych kręgowców – dodaje Dawid Surmik.


*Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy NA ŻYWO + ZDJĘCIA + WIDEO
*Abonament RTV na 2016: Ile kosztuje, kto nie musi płacić SPRAWDŹ
*Horoskop 2016 dla wszystkich znaków Zodiaku? Dowiedz się, co Cię czeka
*Jesteś Ślązakiem, czy Zagłębiakiem? Rozwiąż quiz
*1000 zł na dziecko: JAK DOSTAĆ BECIKOWE? ZOBACZ KROK PO KROKU

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!