Bielsko-Biała. Startuje nowa edycja programu Interreg Polska-Słowacja. Miliardy euro na kolejne inwestycje

- Dobre stosunki i współpraca z sąsiadami to jedna z podstaw Unii Europejskiej. Tę wartość uświadamiamy sobie właśnie dzisiaj, kiedy widzimy, że to nie jest taka oczywistość i nie każdy kraj ma to szczęście do dobrego sąsiada. Ktoś ma takiego sąsiada, który go napadnie jak barbarzyńca i zacznie zabijać, zacznie wszystko niszczyć. W tym względzie Republika Słowacka ma olbrzymie szczęście historyczne, że ma wspaniałych sąsiadów i jednym z tych sąsiadów jest właśnie Polska - mówiła na konferencji prasowej wicepremier Słowacji Veronika Remišová.

Wicepremier Słowacji podkreślała, że ważne są także stosunki ludzi mieszkających i pracujących na pograniczu. To właśnie poprawie warunków życia na pograniczu służy program Interreg. Przypomniała, że w poprzedniej edycji programu zostało wspartych ponad 90 standardowych projektów, 450 mikorprojektów, wytyczono 2700 szlaków turystycznych i rowerowych, wyremontowano 400 zabytków, zmodernizowanych zostało 160 km dróg zostało, a w szkoleniach po obu stronach granicy wzięło udział 17 tysięcy ludzi.

- Ten program w ciągu 18 lat swojego istnienia sprawdził się. To świetny instrument łączący ludzi - powiedziała Veronika Remišová.

Minister Grzegorz Puda mówił z kolei na konferencji prasowej, że w wyniku inwazji Rosji na Ukrainę zachwiana została stabilność i bezpieczeństwo w Europie. Wyzwania, z jakimi przychodzi nam się zmagać są bezprecedensowe. Przypomniał, że 26 września Komisja Europejska zatwierdziła nowy program Interreg Polska - Słowacja.

- To program, który pozwala na kontynuowanie bardzo dobrej współpracy. To program, który pozwala na stworzenie możliwości finansowania rozwiązań pozwalających na jeszcze większe zaangażowanie środków europejskich w Polsce i na Słowacji - mówił minister Puda. Zwrócił uwagę, że w fundusze z nowego projektu będą kierowane m.in. do dużych projektów, ale także tych mniejszych, z mniejszych miejscowości, które w poprzedniej edycji były trochę pomijane.

Budżet nowego programu Interreg Polska - Słowacja 2021- 2027 to prawie 130 mln euro z EFRR dla pogranicza polsko-słowackiego.

- Programy Interreg od 32 lat w Europie, a prawie od 20 lat w Polsce z powodzeniem wspierają współpracę między ludźmi ponad granicami. Ułatwiają wspólne rozwiązywanie problemów i wymianę wiedzy. Dzięki nim budujemy sąsiedzie relacje i rozwijamy współpracę w międzynarodowym partnerstwie. Jak wielkie znaczenia ma współpraca transgraniczna widać doskonale teraz, kiedy Polska przyjęła setki tysięcy uchodźców z Ukrainy. Było to możliwe dzięki więzom, które wytworzyły się między naszymi krajami na poziomie osób prywatnych, organizacji i samorządów - mówił podczas otwarcia programu Interreg Polska-Słowacja 2021-2027 minister Puda.

Jak zaznaczył minister Puda, euroregiony, EUWT oraz słowackie kraje samorządowe umiejętnie korzystając z funduszy unijnych, wspierają realizację małych projektów w dziedzinie: kultury, sztuki, kultywowania tradycji, edukacji, sportu, turystyki, ochrony środowiska. Dzięki tym projektom integrowane są lokalne społeczności. A to tylko część obszarów, na które można otrzymać dofinansowanie funduszy unijnych. Dzięki zaangażowaniu samorządów lokalnych, instytucji publicznych i organizacji samorządowych Interreg stał się rozpoznawalną marką po obu stronach granicy.

Priorytety programu wpisują się w strategię europejskiego Zielonego Ładu, a przy wyborze projektów wykorzystywane będą kryteria, które promują zielone rozwiązania. Realizowane w programie projekty będą wspierać cele środowiskowe i klimatyczne polityki spójności, w tym także dotyczące bioróżnorodności. Program na lata 2021-2027 otwiera się na udział małych i średnich przedsiębiorstw w projektach dotyczących m.in. przystosowania do zmian klimatu czy wzmacniania ochrony i zachowania przyrody.

Ponadto nowością w programie jest partycypacja społeczna. Polega ona na włączaniu różnych grup społecznych w projektowanie i wdrażanie przedsięwzięć w sektorach kultury i turystyki. Partycypacja jest po to - jak wyjaśniło ministerstwo -, aby projekty lepiej odpowiadały na różne potrzeby społeczne. Jednym z ważniejszych wyzwań będzie minimalizowanie negatywnych skutków pandemii, w szczególności w branżach związanych z ruchem turystycznym.

W nowym programie Polska-Słowacja działania związane z edukacją będą mogły być wspierane w zakresie tematów związanych ze zwiększeniem świadomości mieszkańców odnośnie dbania o czystość środowiska naturalnego, zmian klimatu, bioróżnorodności, segregacji odpadów, energooszczędności, dbania o czystość środowiska naturalnego. Konkursy na projekty wystartują na przełomie listopada i grudnia.