Cmentarz Centralny w Gliwicach zaprasza… na spacer. Nekropolia nieprzypadkowo wygląda jak park. Zobacz ZDJĘCIA

Cmentarz Centralny w Gliwicach do dziś zachował swój pierwotny charakter i kształt. Symetryczne rozplanowanie najlepiej jest widoczne z lotu ptaka, jednak nawet spacerując alejkami nekropolii szybko zorientujemy się, w jaki sposób je wytyczono.

Początkowo, by zachować wysoką wartość artystyczną i wzorcową cmentarnej architektury, nie pozwalano na swobodne nasadzenia kwiatów w tym miejscu. Każda część nekropolii była obsadzona innym rodzajem roślin. Spacerując po parku/cmentarzu zobaczymy brzozy, sosny, świerki i lipy drobnolistne. Alejki zostały ozdobione małymi formami architektonicznymi, w tym fontannami zwieńczonymi rzeźbami.

Dwie osie cmentarza wyznaczono alejami, na przecięciu których wybudowano dom przedpogrzebowy. Budynek, z charakterystycznymi podcieniami, z daleka może przypominać pałacyk schowany pośród drzew. Zaprojektował go Karl Schabik, zaś za wystrój wnętrz odpowiadał gliwicki artysta Erich Johannes Gottschlich. Niestety 10 alegorycznych malowideł, które stworzył, w późniejszych latach zamalowano.

Pierwsze pochówki na gliwickim cmentarzu rozpoczęły się w 1924. Dwa lata później oddano do użytku drewniany kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, który przeniesiono tu z Zębowic koło Olesna. XV-wieczną świątynię rozebrano w 1992 r., dziś pełni swoją funkcję na terenie Parku Starokozielskiego, można ją znaleźć pod adresem Kozielska 29.

Do naszych czasów nie dotrwało krematorium, które powstało w latach 1937–1938. Swoją funkcję pełniło zaledwie do 1945. Jego ruiny zostały rozebrane w 2007. Po II wojnie światowej na cmentarzu ulokowano 14 zbiorowych mogił z prochami żołnierzy Wojska Polskiego. W 1948 powstało tu 8 mogił zbiorowych, w których spoczęły szczątki zmarłych podczas marszu śmierci z Auschwitz-Birkenau.