Górnictwo na archiwalnych zdjęciach. Zobaczcie kopalnie, przodki i górników podczas pracy. Jak zmieniła się praca w górnictwie?

Czy wiecie jak wyglądał początek górnictwa w naszym regionie? Najstarszą kopalnią węgla na Górnym Śląsku uważa się kopalnię w Rudzie, która odegrała kluczową rolę w historii górnictwa na tym terenie. Według większości uznanych źródeł badawczych, Ruda jest uważana za kolebkę górnictwa węglowego na Górnym Śląsku. Już w 1670 roku rozpoczęto wydobycie węgla kamiennego w tej miejscowości, jednak początkowo było to działanie o charakterze doraźnym, eksploatujące pokłady znajdujące się na stosunkowo płytkich głębokościach, a nawet te, na powierzchni.

Górnictwo uznanie zyskało natomiast po 1748 roku, kiedy to zaczęto doceniać potencjał węgla kamiennego. Przyjmuje się, że pierwsza kopalnia węgla została założona właśnie w Rudzie w 1752 roku, chociaż istnieje możliwość, że takie przedsięwzięcia mogły istnieć nawet wcześniej. Z czasem województwo śląskie stało się jednym z najważniejszych ośrodków wydobycia węgla w Europie.

Na początku wydobycie węgla znacznie różniło się od dzisiejszych warunków. Wykorzystywano pokłady węgla, które sięgały niemal powierzchni, co sprawiało, że były one łatwo dostępne. Sprzyjające warunki geologiczne występowały zwłaszcza na zachodnim zboczu Wzgórza Orzegowskiego.

W listopadzie 1770 roku młody baron von Stechow, Karol Franciszek, uzyskał prawo do eksploatowania istniejącej od wielu lat kopalni węgla kamiennego w Rudzie. Prawo to zostało przyznane w ramach nowego prawa górniczego z 1769 roku, a decyzję podjął Urząd Górniczy powołany do życia na jego podstawie. Kopalnię nazwał "Brandenburg".

Z zapisów z 1783 roku wynika, że wówczas w Rudzie mieszkało 305 osób, co świadczy o istnieniu społeczności związanej z eksploatacją węgla. To wydarzenie stanowiło początek dynamicznego rozwoju górnośląskiego przemysłu węglowego, który odgrywał kluczową rolę w historii tej regionu.

W XIX wieku górnictwo na Śląsku przeżywało okres dynamicznego rozwoju, stając się kluczowym sektorem przemysłowym, który uczynił region jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych w Europie. W okresie międzywojennym osiągnęło ono szczytowy poziom produkcji, stanowiąc istotny filar gospodarki regionalnej. Po II wojnie światowej Polska przejęła kontrolę nad śląskim górnictwem, a wiele kopalń zostało znacjonalizowanych, co zmieniło strukturę własnościową sektora.

Lata 50. i 60. XX wieku to czas intensywnego rozwoju górnictwa na Śląsku, charakteryzujący się wzrostem produkcji węgla. Jednakże w kolejnych dekadach sektor zaczął napotykać trudności. W latach 70. XX wieku produkcja węgla zaczęła spadać, a wiele kopalń zmagało się z problemami finansowymi. Lata 80. przyniosły strajki górnicze, będące protestem przeciwko trudnym warunkom pracy i złej sytuacji ekonomicznej.

Po upadku komunizmu w Polsce nastąpiła restrukturyzacja górnictwa na Śląsku. Wiele kopalń zamknięto, a pozostałe poddano modernizacji i zmianom technologicznym. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku wymusiło na sektorze górniczym dostosowanie się do nowych standardów i norm.

Obecnie górnictwo na Śląsku jest silnie uzależnione od koniunktury rynkowej, nowych technologii i ekonomicznej opłacalności wydobycia. Pomimo wyzwań, region nadal pozostaje jednym z najważniejszych ośrodków górniczych w Polsce i Europie. Jego przyszłość zależy od umiejętnego dostosowania się do zmieniających się warunków gospodarczych i ekologicznych.