Historia o Armii Krajowej wyszła na ulicę. Otwarto wystawę „Armia Krajowa – największa podziemna armia świata”

- Jak wybuchła wojna w 1939 roku, byłem harcerzem jak wy - mówi pan Kazimierz do młodzieży, która specjalnie 30 marca przyszła na otwarcie wystawy. - Cieszyliśmy się z niepodległości i z pięknej szkoły, którą nowo wybudowano. Niestety w wyniku spisku Stalina z Hitlerem w 1939 roku ponieśliśmy sromotną, militarną klęskę. Społeczeństwo polskie nie mogło się z tym pogodzić, w związku z tym powstała Armia Krajowa.

Historia o największej podziemnej armii świata wyszła na ulicę. Ekspozycja przedstawia genezę tej wielkiej organizacji na tle ówczesnej sytuacji politycznej Polski i Europy. To historia nas wszystkich.

- Mieszkałem na Lubelszczyźnie, koło Zamościa w pięknej miejscowości nad Wieprzem. Niestety ta piękna miejscowość bardzo intensywnie brała udział w działaniach wojennych...Została zajęta przez zmilitaryzowane oddziały niemieckie, które od strony południowej wjechały do mojej miejscowości. Wtedy tego nie wiedzieliśmy - opowiada pan Kazimierz.

Razem z kolegami wybiegł naprzeciw pojazdom wojskowym. - Myśleliśmy, że to nasi alianci, Anglicy. Wszystkie pojazdy były wtedy zapylone. Niestety wkrótce okazało się, że są to Niemcy. Zajęli naszą piękną szkołę i zrobili z niej bazę. Była jednym z większych obiektów budowlanych na terenie ówczesnego miasteczka i posiadła duży plac. Na tym placu zmieściły się wszystkie pojazdy mechaniczne oddziałów niemieckich.

Armia Krajowa skierowała na szkołę wszystkie swoje siły. - W wyniku ostrzału całkowicie rozbito ten oddział, Niemcy wycofali się, wkroczyli Polacy. Cieszyliśmy się z pierwszego zwycięstwa nad Niemcami - opowiada.

Takich wspomnień jest wiele. Wystawa pielęgnuje je wszystkie. Przedstawia struktury Polskiego Państwa Podziemnego, a także portrety dowódców oraz najwybitniejszych oficerów Armii Krajowej. Wśród ukazanych na ekspozycji motywów, wiele miejsca poświęcono powstaniu warszawskiemu oraz losom żołnierzy po rozwiązaniu Armii Krajowej.

- Idea jest taka, aby zaciekawić tą historią również osoby, które na co dzień nie mają okazji albo nie odczuwają jakiejś potrzeby zgłębiania się w historię. Ufamy, że taka forma przyciągnie ich uwagę, a potem obudzi ich zainteresowanie, które wyrazi się poszukaniem bardziej szczegółowych informacji, literatury, a może obudzi chęć odwiedzenia muzeum na przykład Muzeum Armii Krajowej w Krakowie - mówi dr Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach.

Wystawa już przyciąga tłumy. - Przyszłam tutaj specjalnie na wystawę. Interesuje mnie historia. Jest bardzo ładna, estetyczna i dobrze współgra z tematem. Wiele ciekawych i ważnych informacji. Dobrze, że taką wiedzę się rozpowszechnia - mówi nam Dominika Zięciek.

Na wystawie pojawią się także wątki związane z powołaniem Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, a także Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, które kontynuowało walkę z okupantem sowieckim.

- Wychodzimy z murów bibliotek, muzeów i szkół w przestrzeń, która nie jest na co dzień miejscem prezentacji takich treści - mówi dr Andrzej Sznajder. - Armia Krajowa stanowiła największą i najliczniejszą, ale też i najlepiej zorganizowaną podziemną armię w okupowanej Europie. Prowadziła niezwykle spektakularne formy działalności - od sabotażu, dywersji, przez akty zbrojne, wymierzone w okupantów, wreszcie bardzo owocną działalność wywiadowczą - dodaje.

Ekspozycję, którą zaprezentowano na placu Obrońców Katowic można oglądać do 22 kwietnia 2022 roku w ramach ogólnopolskiego tournée wystawy, jakie potrwa do lutego 2023 roku. Wystawa została udostępniona w Katowicach zaraz po Krakowie i Kielcach. Nasze miasto jest na razie trzecim, w którym można oglądać ekspozycję.