Jak zachować się na lodzie? Uczniowie I LO im. Mikołaja Kopernika w Katowicach wiedzą: "Racjonalne decyzje triumfują nad paniką"

- Co jeśli będziemy próbować komuś pomóc, a ta osoba nie będzie w stanie udźwignąć ciała? - pyta się jedna z uczennic.

- Zaczyna pani stąpać po kruchym ludzie - uśmiecha się Maciej Rokus, szef Grupy Specjalnej Płetwonurków RP, który prowadził 12 stycznia warsztaty z zakresu bezpieczeństwa podczas ferii i przebywania na zamarzniętych akwenach oraz uprawiania sportów z uczniami I LO im Mikołaja Kopernika. - Nie ukrywam. Bardzo mocny temat...

Dwie dziewczynki bawią się na lodzie pod granicą wschodnią w Grajwie. Nagle załamuje się pokrywa lodowa. Dzieci walczą o życie. Zauważa je mężczyzna w wieku ok. 40 lat. Biegnie im na ratunek. Jest walka. Ratuje dziewczyny i sam tonie.

- Sprawa dotyczyła małej miejscowości. Była o tyle traumatyczna, że ktoś mnie poprosił, żebym zdobył sanie do ratownictwa lodowego dla gminnej OSP, żeby w razie czego mogli pomóc i szybko zareagować - opowiada Maciej Rokus.

- Nie ma przepisów w Polsce, które zabraniałyby udzielania pomocy. Każdy może jej udzielić, ale musimy pamiętać o tym, że osoby, które udzielają pomocy, muszą być osobami kompetentnymi. Muszą mieć odpowiednią wiedzę i umiejętności- wyjaśnia Maciej Rokus.

Zachęca, aby w pierwszej kolejności dzwonić pod numer 112. - Mówimy co się wydarzyło, i ile osób to dotyczy. Nie rozłączamy się nigdy pierwsi, czekamy na pytania dyspozytora, bo różne nam może je zadać, żeby skutecznie grupa ratowników dotarła do wskazanego miejsca. My możemy przez ten czas "podtrzymać kogoś na duchu" - dodaje.

Nie trzeba stać bezczynnie, jednak należy we wszystkim zachować zdrowy rozsądek. Jak wyjaśnia Maciej Rokus, należy ocenić daną sytuację i podjąć racjonalne decyzje, które będą miały przełożenie na rzeczywistość. Podejmowanie racjonalnych decyzji triumfuje nad paniką.

- Możemy też skorzystać z przypadkowego sprzętu, na przykład jakiejś łódki na łańcuchu, który da się zerwać albo coś, co ma tzw. "dodatnią pływalność" i spróbować wykorzystać przypadkowy sprzęt i uratować komuś życie. Należy pamiętać, że "tonący brzytwy się chwyta", możemy mu podać na przykład bluzę, czy kurtkę, nigdy nie podajemy ręki. Często jest tak, że później tonie i tonący i ratujący. Są również sytuacje, że osobę tonącą udaje się uratować, a tę, która ratowała już nie - mówi Maciej Rokus.

Jak przyznaje Maciej Rokus, wiedza na temat bezpieczeństwa na akwenach przydaje się w szczególności zimą, gdzie podczas ferii zimowych uczniom wpadają do głowy różne pomysły.

Nigdy nie wchodź na pokrywę lodową rzeki

- Ludzie są ciekawi, wchodzą na pokrywę lodową, wychodzą na rzekę, czego w ogóle nie powinni robić, bo rzeka charakteryzuje się nurtem i zmienną głębokością. W zależności od tego jakie jest wysokie lustro wody i jak silny jest nurt, zdarza się, że rzeka zamarza. Widziałem sytuację, kiedy młodzi ludzie byli na tyle beztroscy, że płynęli na krach lodowych. Przede wszystkim na rzekę nie wchodzimy w ogóle. Nie ma stabilnego dna. Jak ktoś nie umie pływać zasada jest taka, że bezpieczna głębokość jest wtedy, kiedy wodę mamy poniżej klatki piersiowej. To jest bardzo ważna sprawa - dodaje.

Inaczej sprawa wygląda z jeziorami, na których zimą wielu uprawia różne sporty na przykład m.in. wędkarstwo podlodowe, latanie bojerem, jeżdżenie na łyżwach, czy skracanie drogi przez lód.

- Nie jesteśmy w stanie przewidzieć tych wszystkich spontanicznych pomysłów ludzi, natomiast wchodząc na pokrywę lodową zawsze musimy mieć kombinezon asekuracyjny. Daje komfort termiczny przez pewien czas i utrzymuje nas na wodzie. Kamizelka asekuracyjna, ratunkowa, czy kolce lodowe to jest za mało. Kolce lodowe oczywiście są podstawą, kiedy pokrywa lodowa ulegnie załamaniu, zawsze z ich pomocą możemy się na nią wydostać - wyjaśnia.

Techniki wydostania się na pokrywę lodową, czy po prostu poszurania się po lodzie są różne. Toczenie, czogłanie i pełzanie są jak najbardziej wskazane. - Nigdy nie wstajemy na lód punktowo. Zawsze całym ciałem. Leżąc, całą powierzchnią ciała naciskamy na pokrywę - zaznacza Maciej Rokus.

Ten kto wyjdzie z wody musi natychmiast przebrać swoje mokre ubrania na suche i napić się ciepłej herbaty z cukrem. - Cukier dodaje energii. Herbata nie powinna być gorąca. To wszystko jest ważne - wyjaśnia.

Dzwoni dzwonek. Uczniowie rozchodzą się na przerwę.

- Uważam, że zajęcia bardzo się nam przydały, szczególnie osobom, które nie miały dużej wiedzy na temat bezpieczeństwa w wodzie i i tego, co może tam czekać pod tą wodą - przyznaje Oliwia, jedna z uczennic. - Na szczęście nigdy nie byłam w takiej sytuacji, ale jestem zdania, że ta wiedza mi się przyda - dodaje.

Podczas warsztatów uczniowie poznali m.in. przyczyny utonięcia. - Główną przyczyną jest szok terminy, skurcz w wodzie oraz skoki do wody - wyjaśnia Maciej Rokus. - Rozmawialiśmy również o tym jakiego sprzętu powinniśmy używać - sprzętu asekuracyjnego, ratunkowego, ratunkowe kamizelki oraz bojki asekuracyjne. Tutaj chodzi o nasze bezpieczeństwo, to człowiek jest tym najsłabszym ogniwem i to on się powinien dostosować do panujących warunków w przyrodzie. Musi być odpowiednio przygotowany do tych sportów.

- Należy ocenić daną sytuację i podjąć racjonalne decyzje, które będą miały przełożenie na rzeczywistość. Podejmowanie racjonalnych decyzji triumfuje nad paniką - dodaje.