Jesteśmy w środku sezonu zachorowań na infekcje górnych dróg oddechowych. Najlepszą formą ochrony przed wirusami są szczepienia ochronne

W całym kraju, w tym na terenie województwa śląskiego, odnotowuje się coraz więcej zakażeń wirusowych, w tym COVID-19. Trwa sezon infekcji i zachorowań.

- Ze względu na łatwość przenoszenia się chorób i warunki jesienno-zimowe, wirusy górnych dróg oddechowych są najwyżej w statystykach chorób zakaźnych. Droga kropelkowa jest najłatwiejszą drogą do przenoszenia zarazków – mówi Tomasz Bojkowski, kierownik Oddziału Epidemiologii Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Katowicach.

W śląskich przychodniach zauważalne są większe kolejki, chorują zarówno dzieci, jak i dorośli. Najczęstsze objawy z jakimi zgłaszają się pacjenci to osłabienie, duszności, gorączka i kaszel. Ma to odzwierciedlenie w danych publikowanych przez Ministerstwo Zdrowia. Tylko w poniedziałek, 10 grudnia w województwie śląskim odnotowano 525 zakażeń COVID-19. Liczby rosną. Na początku listopada mówiliśmy o ok. 300 chorych.

- Wzrost infekcji górnych dróg oddechowych najczęściej jest proporcjonalny ze wzrostem innych jednostek chorobowych, np. COVID-19, grypą i RSV. Nie ukrywam, że tak jak w latach ubiegłych, tutaj jest najwięcej dzieci do lat czterech. Bardzo dużo przypadków hospitalizacji jest właśnie wśród dzieci - mówi Tomasz Bojkowski.

Za początek wzmożonego okresu infekcyjnego uważa się początek września, kiedy dzieci i młodzież po dwumiesięcznej przerwie spotykają się w przedszkolach i szkołach.

COVID-19, RSV i grypa mają zbliżone objawy, są to: ból głowy, mięśni i stawów, zatkany nos i katar, drapanie lub ból gardła, gorączka, utrata apetytu i ogólnie rozbicie. Zbieżność objawów utrudnia diagnozę, a ta możliwa jest tylko poprzez wykonywanie testów.

- Testowanie w naszym województwie i w całym kraju, polega na ukierunkowanym podejmowaniu decyzji przez lekarzy pierwszego kontaktu o przeprowadzeniu testu. Ilość testów może być obecnie mniejsza, ale jest bardziej zasadna. Wcześniej testowaliśmy przesiewowo dużą populację, teraz stosujemy ukierunkowane testowanie – mówi Tomasz Bojkowski.

Województwo śląskie wraz z województwem mazowieckim przoduje w liczbie wykonywanych testów na COVID-19. W poniedziałek, 10 grudnia wykonano ich 973. Dla porównania – w województwie świętokrzyskim tylko 166. Warto dodać, że w aptekach dostępne są testy COMBO Antygen na grypę A/B, COVID-19 i RSV, które można wykonać samodzielnie w zaciszu własnego domu.

- Jeśli ktoś zrobi test w domu i wynik będzie pozytywny, to dobrze, aby przynajmniej zgłosił się do lekarza. To bardzo istotne z punktu widzenia danych epidemiologicznych – mówi Tomasz Bojkowski.

Istnieje realne ryzyko, że osoba która nie uda się do lekarza źle określi swój stan zdrowia. Może się okazać, że zachorowanie mogło mieć bardzo negatywne następstwa. Decyzja o podjęciu dodatkowego leczenia może być w tej sytuacji istotna.

W obronie przed niechcianymi zakażeniami należy pamiętać o zdrowej, zróżnicowanej diecie oraz aktywności fizycznej, które wzmacniają odporność. Jednak najlepszym środkiem profilaktycznym są szczepienia ochronne. Nie zapobiegają zachorowaniom, ale obniżają ryzyko zakażenia i w znacznym stopniu przyczyniają się do złagodzenia objawów choroby. Kto powinien sięgnąć po szczepienia na COVID-19?

- Na pewno osoby powyżej 60. roku życia. Mówimy tutaj oczywiście o szczepieniach, które w tym sezonie epidemicznym są dawką przypominającą bądź dawką podstawową, w zależności od tego czy ktoś się wcześniej szczepił czy nie. Druga grupa, to osoby powyżej 12 roku życia. Najczęściej pacjenci z niedoborami odporności i chorobami współistniejącymi, gdzie COVID-19 może spowodować ciężki przebieg choroby. Nie możemy również zapominać o pracownikach ochrony zdrowia, którzy mają bezpośredni kontakt z pacjentami i materiałem zakaźnym. Podobnie jest z zaleceniami szczepień przeciwko grypie, przy czym tu szczepimy już dzieci od szóstego miesiąca życia – tłumaczy Tomasz Bojkowski.

W środę, 6 grudnia na rynku pojawiła się nowa szczepionka przeciwko podwariantowi koronawirusa XBB.1.5. (Kraken). Zainteresowanie preparatem Nuvaxovid (firmy Novavax) było ogromne. Ministerstwo Zdrowia poleciło wszystkim chętnym wygodny sposób rejestracji na szczepienie – poprzez Internetowe Konto Pacjenta. Niemal natychmiast po starcie programu okazało się, że wolnych terminów zaczęło brakować. Ministerstwo Zdrowia zapewnia, że problem z dostępnością szczepień jest przejściowy.

Podstawą powinna być prewencja. Pozostanie w domu jest najłatwiejszym sposobem na nierozprzestrzenianie infekcji. Dla swojego dobra warto wprowadzić rozwiązania stosowane podczas ostatniej pandemii.

- Obecnie nie ma prawnie nałożonej izolacji osoby zakażonej. Nie zmienia to faktu, że nawet jeśli nie ma takiego obowiązku prawnego, należy wprowadzić samoizolację. To apel do osób, które same wykryły u siebie wirusy, żeby ograniczać kontakty z innymi osobami i stosować metody prewencyjne – mówi Tomasz Bojkowski.

Wśród nich dobrze nam znane stosowanie płynów dezynfekujących, ograniczanie kontaktów międzyludzkich i noszenie maseczek w szpitalach, przychodniach i słabo wentylowanych miejscach.

- Szczególnie teraz w okresie przedświątecznym zalecenia są takie, aby nosić maseczki. Nie rezygnować z tej metody prewencji, która okazuje się w tym okresie epidemicznym bardzo skuteczna – kończy Tomasz Bojkowski.