Katowice. Wystawa "Rok 1922 z perspektywy Katowic - Wykorzystana szansa?" Już 15 lipca oficjalne otwarcie wystawy

- Zależało nam na zaprezentowaniu roku 1922 z perspektywy Katowic - miasta, które otrzymało wyjątkową szansę na rozwój. Wszystko dzięki temu, że Śląsk został podzielony. Dwa największe miasta regionu, Bytom i Gliwice pozostały w Niemczech. W ten sposób Katowice, które prawa miejskie otrzymały dopiero w 1865 roku, raptem 57 lat wcześniej, stały się najważniejszym ośrodkiem miejskim na polskim Śląsku i stolicą nowego województwa. Dodatkowo nie można zapominać o autonomii tego regionu. Stąd w tytule wystawy stawiamy pytanie: "Wykorzystana szansa?". Odpowiedź można znaleźć, odwiedzając od 15 lipca Muzeum Historii Katowic. Przygotowując tę wystawę chcieliśmy skłonić do refleksji. Po jej obejrzeniu każdy sam może odpowiedzieć sobie na pytanie: jak rozwinęły się Katowice przez 17 lat, od stania się najważniejszym ośrodkiem na polskim Śląsku do wybuchu II wojny światowej -opowiada o wystawie jej twórczyni, Joanna Tofilska, historyk z Muzeum Historii Katowic.

Wystawa zaczyna się ukazaniem wjazdu oddziałów polskich pod dowództwem generała Stanisława Szeptyckiego do Katowic. Na zaprezentowanych zdjęciach upamiętnione jest wydarzenie, od którego zaczęło się włączanie Śląska do Polski. Kuratorzy ukazali również aspekt wyjazdu wojsk francuskich, które stanowiły siły rozjemcze pilnujące poplebiscytowych ustaleń. Później możemy zapoznać się z kolejnymi ważnymi dla Śląska wydarzeniami z 1922 roku, objęcie Śląska przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej 16 lipca, sierpniowa wizyta Naczelnika Państwa - marszałka Piłsudskiego, który wręczył odznaczenia zasłużonym powstańcom śląskim, czy pierwsze wybory do Sejmu Śląskiego z września 1922 roku.

Po przejściu do kolejnych sal, ukazuje się przed nami świat, którego już nie ma. Wystawa opowiada o codziennym życiu w różnych jego aspektach. Przechadzając się wśród zdjęć w dużych powiększeniach, możemy zapoznać się z kryzysem, który nastał w latach 30. i zobaczyć, jak rozwijały się inne dziedziny życia. Wystawa przedmiotów produkowanych w Katowicach przez tutejszych przedsiębiorców. Stanowiąca do dziś punkt westchnień kolekcjonerów porcelana Giesche. Wyroby codziennego użytku czy wreszcie zbiory przedmiotów, które w dziś stały się już bezużyteczne i stanowią osobliwe pamiątki po dawnych czasach.

Dalej zupełnie nieoczekiwanie wpadliśmy na dwa portrety autorstwa Stanisława Ignacego Witkiewicza, jeden z nich prezentuje Wojciecha Korfantego, któremu poświęcona jest ostatnia część wystawy. Znajdziemy w niej zdjęcia z pogrzebu, który odbył się w sierpniu 1939 roku, szczegółowe informacje i dokumenty jednego z najwybitniejszych synów śląskiej ziemi i jednego z ojców polskiej niepodległości, który zmarł w więzieniu wtrącony tam przez sanację. Wracając jednak do Witkacego, obecność jego prac jest nieprzypadkowa, ekspozycja ma podkreślać znajomość Witkiewicza z Korfantym, który był wydawcą śląskich gazet. W 1924 roku opublikowany został pierwszy numer "Polonii" - gazety, która zrewolucjonizowała przemysł wydawniczy na Śląsku. Do tej pory nie było tutaj tytułu o takiej sile oddziaływania i organizacji pracy redakcji. Polonia posiadała oddziały w całej Polsce, miała też korespondentów zagranicznych, którzy słali relacje z Pragi, Paryża, Londynu i Wiednia. Ze względu na kłopoty polityczne Korfantego, które pojawiły się wraz z jego krytyką przewrotu majowego w 1926 roku, gazeta popadła w poważne kłopoty finansowe. Ich rozwiązaniem okazało się wydanie kolejnego tytułu. "Siedem Groszy" - dziennik ilustrowany, który stronił od polityki, szybko stał się jedną z najbardziej poczytnych śląskich gazet. Tuż przy portrecie Korfantego wykonanym przez Witkiewicza zaprezentowane zostały archiwalne numery obydwu najpopularniejszych śląskich gazet. Sam Wojciech Korfanty w rubryce zawód zawsze wpisywał słowo redaktor.

Dalszą część ciekawej ekspozycji zajmują zdjęcia i przedmioty związane z wydarzeniami sportowymi, galowy strój Wilhelma Józefa Schneidera, pochodzącego z Katowic reprezentanta Polski z Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 roku. Zabytkowe łyżwy hokejowe i zdjęcia pierwszego w Polsce sztucznego lodowiska, które powstało w Katowicach. W ostatniej sali, tuż obok wspomnianej powyżej ekspozycji poświęconej okolicznościom śmierci Wojciecha Korfantego, odkrywamy prezentację poświęconą różnym organizacjom społecznym i sportowym, do których jak podkreśla Joanna Tofilska, w dwudziestoleciu międzywojennym należeli prawie wszyscy Polacy. Na ekspozycji poświęconej tym organizacjom możemy zapoznać się z ich działalnością. Wśród zaprezentowanych artefaktów z epoki znalazł się mundur harcerski przypadkowo odkryty wiele lat po wojnie w przewodzie kominowym w jednej z katowickich kamienic, doskonale zachowany z rękawem obszytym wieloma skautowskimi sprawnościami.

Wystawa przygotowana przez Muzeum Historii Katowic jest wyjątkowa. Szczegółowo ukazuje rozwój Katowic podczas 17 lat wolności. Czy miasto wykorzystało swoją szansę? Na to pytanie powinien odpowiedzieć sobie każdy odwiedzający wystawę. My nie mamy wątpliwości i z dużym przekonaniem w imieniu pracowników muzeum, zapraszamy wszystkich do odwiedzenia tej jakże interesującej ekspozycji.