Marek Wesoły: Śląsk powinien mieć szansę transformacji, a nie likwidacji przemysłu

Panie ministrze, jaką przyszłość, nie tylko w Rudzie Śląskiej, ale w całym naszym regionie, ma górnictwo węglowe?

To pytanie, które dziś jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Po wybuchu wojny na Ukrainie wszyscy zastanawiamy się, czy pomysł na górnictwo jest trafiony, czy nie jest trafiony. Czy Unia Europejska ma rację? Czy jej nie ma? Pojawia się coraz więcej pytań, nie tylko w Polsce, ale w całej Europie.

Skupmy się zatem na Polsce.

Z polskiego punktu widzenia podjęliśmy kilka konkretnych decyzji. Pierwszą decyzją po wybuchu wojny było uznanie, że paliwem przejściowym będzie węgiel. Wcześniej miał nim być gaz, Europa również na to stawiała. Zmieniliśmy decyzję i dziś stawiamy na węgiel w okresie przejściowym do nowej energetyki. Tą nową, stabilną energetyką powinny być elektrownie atomowe, to jest jedyna alternatywa. Do tego czasu musimy stawiać na nasze elektrownie i na nasz surowiec, bo one dają nam energię stale płynącą do naszych domów i przedsiębiorstw.

Czyli węgiel ma jeszcze przyszłość?

Węgiel ma przyszłość przez co najmniej 20-25 lat w Polsce. I na tej podstawie konstruujemy cały program dla górnictwa, dla ludzi pracujących w tym sektorze, pod tym kątem skonstruowana również została umowa społeczna. Nie ukrywam, że oczekujemy akceptacji tych planów, również przez struktury Unii Europejskiej. Jesteśmy przekonani, że przedstawiliśmy racjonalną formę i realny stan naszego górnictwa, uznając oczywiście cele klimatyczne Unii, ale pokazując jednocześnie, że te cele nie mogą być zagrożeniem dla bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju.

Wspomniał Pan o energii jądrowej. Gdy pada to hasło, zapewne wiele osób myśli o katastrofach w Czarnobylu i Fukushimie. Energetyki jądrowej nie należy się obawiać?

Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że obawy są zawsze. Należy jednak pamiętać, że wymienione miejsca to zaledwie dwa przypadki z wielu, wielu takich instalacji na świecie. W Niemczech czy Francji elektrownie atomowe funkcjonują o wielu lat – pod dobrym nadzorem, w odpowiednich warunkach. Nie dochodziło tam do awarii i tamtejsza energetyka mogła przez wiele lat z tych instalacji korzystać.

Chcąc dzisiaj realizować cele Unii Europejskiej nie widzimy innej alternatywy. Do technologii wodorowej na skalę przemysłową mamy jeszcze bardzo długą drogę. Więc jeżeli dzisiaj mielibyśmy odstawić stabilne źródło energii, jakim jest węgiel, to dla energii atomowej w tej części Europy nie ma alternatywy. Mamy tu zimę przez 7 miesięcy, długie noce, mało słońca. Musimy postawić na jakieś rozwiązanie, chętnie wysłucham wszelkich pomysłów.

Znajdujemy się na Śląsku, region był przez lata górniczym i przemysłowym sercem Polski. Jak Pan wspomniał, węgiel będzie przejściowym źródłem energii. Co dalej z regionem, gdy przestaniemy ten węgiel wydobywać? Jaki, Pańskim zdaniem, powinien być kierunek zmian Śląska?

Przede wszystkim Śląsk powinien mieć szansę transformacji, a nie likwidacji przemysłu. To dla mnie najważniejsza idea. Niestety Europa o tym nie pomyślała. Dziś w Europie zwijany jest cały przemysł ciężki, z powodu cen energii i jej braku ten przemysł staje się niekonkurencyjny.

Jestem zwolennikiem transformacji przemysłu, a nie jego likwidacji, a także szukania nowych technologii w przemyśle. Stąd nasze pomysły na rozwój przemysłu stalowego. Transformacja potrzebuje stali europejskiej, a nie indyjskiej, chińskiej lub pochodzącej z innych części świata. Stąd nasze pomysły, by na Śląsku znajdowały się nie tylko zakłady logistyczne, ale również produkcyjne. Stąd nasza determinacja w ściąganiu tu nowych technologii. Widzimy szansę w dziedzinie IT, widzimy również szansę w branży automotive działającej nie jako montownia, ale jako producent.

Nie możemy się również zamykać na nową energetykę, to będzie się zmieniać, będą powstawać doliny wodorowe, rozwijać się będzie energetyka wiatrowa, fotowoltaiczna, będą powstawać biogazownie. Na tym możemy budować nowy przemysł i to należy robić. Ale należy to robić w sposób ewolucyjny, a nie rewolucyjny.

Wspomniał Pan o przemyśle stalowym. Nowoczesna stalownia ma powstać w Rudzie Śląskiej.

Nad tym pomysłem pracujemy od prawie dwóch lat. Sprawa posuwa się dynamicznie do przodu, grupa Węglokoks przygotowuje dokumentację przedprojektową. Stawiamy bardzo poważnie na ten projekt, chcemy pójść w nowe technologie, w piece elektryczne. Dla nas ważne jest także, by transformacja polskiego przemysłu odbywała się również w oparciu o polską stal. Oczywiście nie zdominujemy rynku, będziemy tak naprawdę jego niewielką częścią, ale chcemy, by państwo polskie w nim uczestniczyło.

Należy dodać, że mając własne aktywa produkujące elementy stalowe, będziemy mogli w pewnym stopniu wpływać na ceny tych elementów na rynku. W tym momencie nie mamy do tego żadnych narzędzi i musimy się godzić na to, co dyktują nam zewnętrzni dostawcy.

Pamiętajmy również o tym, że ogromny dostawca ukraiński, jakim była stalownia w Mariupolu, dziś nie funkcjonuje. Zanim się odbuduje, zanim wróci na rynek, minie wiele lat, więc chcemy również wypełnić tę lukę.