Refleksja ta zrodziła się po lekturze wypowiedzi "doktora historii Andrzeja Krzystyniaka, pełnomocnika marszałka woj. śląskiego" pytanego przez Teresę Semik przed tygodniem ("Dziennik Zachodni" z 26.10.2012).
CZYTAJ KONIECZNIE:
Krzystaniak: Budujemy Muzeum Śląskie dla 38 mln Polaków, nie tylko Ślązaków
Jeszcze niedawno ten właśnie pan występował jako "pełnomocnik marszałka ds. wystawy w Muzeum Śląskim". Odkąd wyszło na jaw, że ani ustawa o muzeach, ani statut Muzeum Śląskiego nie przewidują funkcji komisarza politycznego, nasz doktor przedstawia się po prostu jako pełnomocnik - jednak nawyków komisarskich wyzbyć się nie może. Cała rozmowa jest emanacją komisarskich wizji na temat dziejów Górnego Śląska, ale jeden passus zainteresował mnie szczególnie:
Pytanie: Dziś dla niektórych powstania śląskie były wojną domową i pytają, ilu Ślązaków-Niemców poległo z rąk powstańców.
Odpowiedź: Każdy ma prawo do swoich opinii, jednak skoro to "wojna domowa", warto zapytać, gdzie są groby tych Ślązaków-Niemców? Groby powstańcze wskażemy na Górnym Śląsku bez trudu. Może ci śląscy Niemcy nie pochodzili stąd, lecz na przykład z Bawarii? A ich ciała zostały wywiezione do miejsca pochodzenia.
Nie wiem, czy mamy do czynienia z porażającą ignorancją, czy z bezczelną, cyniczną grą, w której truchła poległych bojowników są pionkami komisarza. Na wszelki wypadek przypomnijmy więc kilka faktów.
Wszystkich niemieckich ofiar III powstania było niespełna 400. Zatem tworzenie mitu hekatomby z tysiącami poległych, po której powinny zostać masowe cmentarze wojenne, samo w sobie jest fałszem. Do dziś zachowała się wiedza o ok. 20 miejscach pochówku. Najbardziej znane groby znajdowały się na Górze św. Anny (52 poległych), w Zabrzu (14), w Kędzierzynie i Dobrodzieniu (liczby tam pogrzebanych nie znamy).
Większość poległych członków Samoobrony pochowano w grobach indywidualnych w ich rodzinnych miejscowościach. Wszystkie te - indywidualne i zbiorowe - mogiły zostały zlikwidowane decyzją władz polskich w latach 1945-1947 (wstyd przyznać, ale z czynnym udziałem księży administrujących parafialnymi cmentarzami). Z niektórych nagrobków skuwano tylko napisy, jednak większość grobów likwidowano w całości i przekopywano jako "nieopłacone po 20 latach", najczęściej po wysiedleniu rodzin do Niemiec. Grób i pomnik w Zabrzu rozebrano po cichu i bez śladu, za to Mauzoleum na Górze św. Anny zostało spektakularnie wysadzone w powietrze w sierpniu 1945 roku. Ocalone z fajerwerków ludzkie szczątki pochowano we wspólnym grobie na cmentarzu pod bazyliką. Dopiero po 1989 roku opatrzono go napisem : "zbiorowa mogiła nieznanych żołnierzy niemieckich" - krzyż z taką inskrypcją stoi tam do dziś, jako jedyne zachowane miejsce pochówku niemieckich uczestników powstania.
Pewien sędzia opowiedział mi historię o podsądnym, który najpierw wybił swojej żonie wszystkie zęby, a potem wniósł o rozwód, bo brzydził się bezzębną kobietą. Podłość wypowiedzi marszałkowskiego komisarza opiera się na tej samej filozofii: najpierw systematycznie, z premedytacją likwiduje się niemieckie mogiły i zaciera po nich ślady, by po latach z uśmiechem zadać cyniczne pytanie: "gdzie są groby tych Ślązaków-Niemców"? W cywilizowanym kraju taka arogancja wobec bolesnej przeszłości wymusiłaby natychmiastową dymisję urzędnika. Niestety, obserwując machinacje, jakich dokonuje się na śląskich dziejach w urzędzie marszałkowskim, spodziewam się raczej nagrody dla aroganckiego pełnomocnika. A tak przy okazji: bardzo byłem ciekaw naukowego dorobku, wykazu publikacji, tematu pracy doktorskiej i specjalizacji badawczej pana Andrzeja Krzystyniaka. Niestety, do chwili zamknięcia tego tekstu, w oficjalnej bazie danych Nauki Polskiej (http://nauka-polska.pl) żaden doktor historii o tym nazwisku nie figurował.
Post Scriptum. Otrzymałem liczne pytania o powód nieobecności na debacie poświęconej Muzeum Śląskiemu, jaka odbyła się w Sali Sejmu Śląskiego 29 października 2012. Przyczyna jest prosta: pan marszałek mnie nie zaprosił.
Michał Smolorz
publicysta
CZYTAJ KONIECZNIE:
Felietony Michała Smolorza znajdziesz TUTAJ
*Dworzec w Katowicach zdemolowany przez pseudokibiców ZDJĘCIA i WIDEO
*Dyktando 2012. Poznaj pełny tekst [ZDJĘCIA ZWYCIĘZCÓW]
*Wypadek w Kozach. 20-latka zażyła amfetaminę i zabiła na przejściu dla pieszych dwóch chłopców ZDJĘCIA I WIDEO
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?