Urlop wypoczynkowy - wniosek, ile dni przysługuje? Urlop wychowawczy a urlop wypoczynkowy

Urlop wypoczynkowy: zasady przyznawania. Jak, kiedy i ile?

 
Urlop wypoczynkowy to czas zarezerwowany na relaks lub awaryjne wypadki. Co najważniejsze, każdy pracownik ma do niego prawo. A za taki nieprzerwany urlop wypoczynkowy, lub urlop na żądanie należy się oczywiście wynagrodzenie. Nie może jednak się zrzec do niego praw. Planując urlop nikt nie bierze pod uwagę możliwości, że pracodawca odwoła kogoś z urlopu, jednak takie sytuacje mogą się również zdarzyć. Co warto wiedzieć na temat urlopu? Jakie możliwości ma pracownik etatowy, a jaki tymczasowy? O czym mówi Kodeks Pracy w kontekście urlopów? Sprawdziliśmy zasady udzielania urlopu.
 
Jaka długość urlopu? Ile dni wolnych i dla kogo?
Liczba dni urlopowych dla pracownika zatrudnionego na etacie jest uzależniona od jego stażu pracy i wygląda następująco:

• 20 dni - jeśli jego staż pracy jest krótszy niż 10 lat
• 26 dni - jeśli jego staż pracy wynosi 10 lat i więcej

Staż pracowniczy, którego długość przekłada się później na wymiar urlopowy jest uzależniony od okresu jaki przepracowaliśmy. Podstawą do jego wyliczenia są przede wszystkim świadectwa pracy oraz inne dokumenty, które potwierdzają okresu zaliczane do stażu pracy.
 
Osoby posiadające wykształcenie są premiowane przez kodeks pracy. Do stażu pracowniczego wliczają się tytuły ukończenia szkół:

• zasadniczej lub równorzędnej - 3 lata
• średniej szkoły zawodowej - 5 lat
• średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych)
• szkół zawodowych - 5 lat
• średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata
• szkoły policealnej - 6 lat
• szkoły wyższej - 8 lat

UWAGA: Powyższe okresy nauki nie sumują się ze sobą. Konieczne jest udokumentowanie tytułu ukończenia szkoły. Tryb nauki nie ma jednak znaczenia dla pracodawcy.
 

Urlop wypoczynkowy po raz pierwszy. Zasady nabywania urlopu

Dla osób, które podjęły po raz pierwszy pracę w danym roku kalendarzowym, prawo do urlopu jest nabywane wraz z upływem kolejnych miesięcy w wymiarze 1/12 rocznego urlopu za każdy przepracowany miesiąc. Przy założeniu następującego wzoru: 1/12 x 20 dni, średnia dni urlopowych nabywanych z kolejnym miesiącem to 1,66 dnia. W tym wypadku urlop cząstkowy jest naliczany z dołu za każdy miesiąc. W każdym kolejnym roku kalendarzowym prawo do urlopu jest nabywane zawsze z góry.
 

Nieprzerwany urlop 14-dniowy. Nie tylko prawem, ale obowiązkiem

Każdy etatowy pracownik ma prawo do dzielenia urlopu według własnego uznania. Niezależnie od koncepcji, jaką mamy na planowanie urlopu, kodeks pracy mówi, iż jedna część urlopu musi wynosić co najmniej 14 dni kalendarzowych.
 

Urlop na niepełnym etacie. Jak liczyć?

Urlop wypoczynkowy a praca tymczasowa. Pracownik tymczasowy prawo do urlopu wypoczynkowego nabywa w wymiarze 2 dni za każdy przepracowany miesiąc.

Urlop na żądanie. Komu przysługuje, jak z niego korzystać?

Urlop na żądanie przysługuje każdemu pracownikowi, który posiada umowę o pracę i nabył prawo do urlopu wypoczynkowego. W ciągu roku pracownik ma możliwość wykorzystania 4 dni urlopu na żądanie, bez względu na liczbę pracodawców, a także przysługujących mu dni urlopowych. Urlop na żądanie można wykorzystać w formie 4 kolejnych dni lub w różnych odstępach czasu. Należy jednak pamiętać, że 4 dni urlopu na żądanie są częścią urlopu wypoczynkowego.
 

Odwołanie z urlopu. Czy można odwołać pracownika z urlopu?

Takie sytuacje zdarzają się bardzo rzadko i muszą mieć specjalne uzasadnienie - np. wyjątkowe okoliczności w firmie, których nie można było przewidzieć w chwili rozpoczynania się urlopu pracownika. W takiej sytuacji, gdy pracownik uzyska informację o takiej sytuacji, musi przerwać urlop i zgłosić się do pracy. Pracodawca jest zobowiązany do zrekompensowania pracownikowi poniesionych kosztów w związku z bezpośrednim odwołaniem go z urlopu.
 

Urlop okolicznościowy. Kiedy można z niego skorzystać?

Urlop okolicznościowy przysługuje pracownikom etatowym. Przysługuje im 2 dni dodatkowego urlopu okolicznościowego w wypadku: ślubu pracownika, urodzenia się pracownikowi dziecka, zgonu i pogrzebu małżonka, lub jego dziecka, matki, ojczyma lub macochy. Prawo do 1 dnia wolnego otrzymujemy w wypadku ślubu dziecka pracownika, zgonu i pogrzebu siostry pracownika, jego brata, teściowej, teścia, babki dziadka, oraz innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika albo będącego pod jego bezpośrednią opieką.

W związku z urlopem okolicznościowym pracownik musi dopełnić takich obowiązków, jak dostarczenie dokumentów potwierdzających możliwość skorzystania z takiego urlopu.
 
 

Zaległy urlop i przedawnienie urlopu wypoczynkowego

Jeśli pracownik nie wykorzysta urlopu w danym roku kalendarzowym, przechodzi on na rok następny i staje się urlopem zaległym. Urlop zaległy należy wykorzystać najpóźniej do końca września. Jeśli pracownik nie dostanie zgody pracodawcy na wykorzystanie urlopu, nie traci do niego prawa. Roszczenie pracownicze o udzielenie niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego przedawnia się po upływie 3 lat, od dnia w którym stało się ono wymagalne.

Urlop w okresie wypowiedzenia

Jeżeli pracodawca chce wysłać pracownika na urlop w czasie wypowiedzenia umowy o pracę, to pracownik w takiej sytuacji nie może mu odmówić i musi udać się na urlop.