Wyjątkowi lokatorzy starego młyna w Pierśćcu koło Skoczowa. Podkowiec mały to gatunek objęty ścisłą ochroną

Podkowiec mały to gatunek nietoperza objęty ścisłą ochroną gatunkową, którego można spotkać jedynie na południu polski, w rejonach wyżynnych i górskich. Kolonie rozrodcze zakłada najczęściej na strychach budynków, na przykład kościelnych poddaszach, ponieważ miejsca te szybko się nagrzewają i długo utrzymują ciepło. W zimie podkowce przenoszą się do piwnic i jaskiń, gdzie zapadają w hibernację.

Co ważne, osobniki bardzo przywiązują się do zamieszkiwanych przez siebie miejsc, dlatego wracają do nich co roku. Dobrym tego przykładem jest młyn w Pierśćcu, który został zaadaptowany na dom i mieszkają w nim państwo Gawłowscy, od lat opiekujący się tymi zwierzętami. Podkowce małe mogą liczyć u nich na dobre przyjęcie, więc pomieszkują zarówno na strychu, jak i w piwnicy młyna.

– Nietoperze mają tutaj bardzo dobre środowisko – dobry mikroklimat, a ponieważ nasza piwnica jest zrobiona ze skał, mają one tutaj swoje kryjówki, co im właśnie sprzyja. Towarzystwo nietypowych lokatorów przynosi zdecydowanie więcej zalet niż uciążliwości – podkreśla pani Urszula, właścicielka.

Państwu Gawłowskim najbardziej zależy na zmianie wizerunku nietoperzy w odbiorze społecznym i dając swój przykład, uświadamiają lokalnej społeczności, że warto chronić nietoperze, ponieważ stanowią nasze wspólne bogactwo przyrodnicze.

– Zależy mi, żeby zmienił się pogląd odnośnie do nietoperzy, bo to są małe, bezbronne i przyjazne zwierzątka, które potrzebują naszej ochrony. Nie szkodzą nam w żaden sposób, a przyczyniają się do zmniejszania ilości owadów w naszym otoczeniu – dodaje mieszkanka nieruchomości.

Warto podkreślić, że letnie kolonie rozrodcze, takie jak w przypadku młyna w Pierśćcu, tworzą przede wszystkim samice, gromadzące się w większych grupach już w okresie maja. Aby wspomóc te małe stworzenia, które mają ograniczenia w pokonywaniu przestrzeni czy wybieraniu schronienia, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach planuje zabezpieczenie ich siedliska w młynie m.in. poprzez wzmocnienie podłogi strychu w okresie hibernacji nietoperzy, a także sprzątanie odchodów i wymianę folii paroprzepuszczalnej.

Jak ocenia Przemysław Skrzypiec, zastępca regionalnego dyrektora RDOŚ w Katowicach, na stan populacji podkowca małego wpływ mają również zmiany w strukturze żerowisk w otoczeniu schronień tj. wylesianie, wycinanie roślinności nadbrzeżnej i osłaniającej trasy przelotu, intensyfikacja rolnictwa z użyciem szkodliwych dla nietoperzy pestycydów.

– Istotne jest więc popularyzowanie i wspieranie wiedzy oraz dobrych praktyk służących zachowaniu środowiska przyjaznego dla życia i rozwoju podkowców – dodaje.

Dorosłe osobniki podkowca małego osiągają zaledwie do 4,5 cm długości i od 4 do 10 gramów wagi. Ich cechą charakterystyczną, której zawdzięczają swoją nazwę, jest narośl w kształcie podkowy, która otacza ich nozdrza. Ich pożywieniem są owady, pająki i inne bezkręgowce, na które polują w pobliżu zabudowań gospodarskich, odsłoniętych skał, górskich potoków oraz w lasach. Na łowy wylatuje późno, około 30 minut po zachodzie słońca. Maksymalna długość życia przedstawiciela tego gatunku wynosi około 29 lat.

Wszystkie gatunki nietoperzy występujące w Polsce objęte są ochroną ścisłą, dlatego zabronione są wobec nich wszelkie działania narażające je na zranienie lub śmierć. Młyn w Pierśćcu został uznany za specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000.