Zrębice: Dzwonnica wymaga remontu

To dobra wiadomość nie tylko dla mieszkańców Zrębic i pobliskiej Krasawy oraz wiernych parafii, także dla turystów i miłośników historii regionu. Zrębicka świątynia, wykonana całkowicie z drewna, wchodzi w skład unikatowego Szlaku Architektury Drewnianej. To jeden z nielicznych zachowanych do dziś na terenie województwa śląskiego jednorodny stylistycznie zespół budownictwa drewnianego. Dzwonnica stanowi nieodłączny element układu architektonicznego, jej utrata byłaby szkodą nie do oszacowania.

Tymczasem stan dzwonnicy jest bardzo zły. Częstochowska delegatura Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków przeprowadziła szczegółowe oględziny obiektu. Został on wybudowany w okresie XVII i XVIII stulecia na podmurówce z kamienia wapiennego, o ścianach z drewna modrzewiowego. Konserwatorzy badali drewniane elementy pod mikroskopem, lecz nie wahali się użyć nawet przecinaków i dłut, aby sprawdzić stan słupów, zastrzałów i rygli. Okazało się, że większość detali konstrukcyjnych jest w dużym stopniu zniszczona i wymaga wymiany bądź przynajmniej uzupełnienia i zabezpieczenia przed dalszą degradacją.

W najgorszym stanie znajduje się czterospadowy dach kryty gontem. Tu nie ma już czego ratować, trzeba po prostu cały dach wymienić na nowy razem z krokwiami oraz łatami. Konserwator stwierdził w swej opinii, że prace remontowe trzeba przeprowadzić jak najszybciej.
- Postanowiliśmy spróbować pozyskać fundusze na remont dzwonnicy z konkursu wniosków na prace konserwatorskie obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Taki otwarty konkurs po raz pierwszy przeprowadzono w naszym województwie. Ubiegaliśmy się o 75 procent wartości zadania. Otrzymaliśmy blisko 35 tysięcy złotych - mówi Katarzyna Kulińska-Pluta, radna gminy Olsztyn, jedna ze współzałożycieli Grupy Odnowy Wsi Zrębice i Krasawa, przekształconej następnie w stowarzyszenie.
Warto wiedzieć, że zrębiczanie nie czekali z założonymi rękami, stale pozyskują fundusze z najróżniejszych źródeł.

Już od kilkunastu lat trwają prace w zabytkowym kościele, ostatnio wymieniono tam całą instalację elektryczną. Odnowiono też unikalne kapliczki, składające się na tzw. Dróżki św. Idziego. Dzwonnica dotychczas znajdowała się, dosłownie i w przenośni "w cieniu" kościoła, lecz dłużej czekać z jej remontem już nie było można.

- Mamy gotową dokumentację prac konserwatorskich, która została wykonana w ubiegłym roku, przy wsparciu województwa śląskiego. Teraz dzwonnica przejdzie wszystkie potrzebne naprawy, łącznie z impregnacją drewna i kamienia podmurówki - dodaje K. Kulińska - Pluta.

Miejsce oczyszczone z drzew i krzewów...

Parafia w Zrębicach wymieniana jest po raz pierwszy w spisach świętopietrza z 1334 roku jako Sdrzambicze, czyli miejsce oczyszczone z drzew i krzaków. Kościół p. w. św. Idziego zbudowano staraniem proboszcza Wojciecha Bulińskiego w roku 1789.

Drewniany kościół stanął w miejscu poprzedniej świątyni, postawionej jeszcze z fundacji króla Kazimierza Wielkiego, gdy na wzgórzu w Olsztynie rosły mury Orlego Gniazda. Dziś jest włączony do szlaku architektury drewnianej, obok świątyń w Boronowie, Truskolasach, Oleśnie i Lublińcu.