Katowice. Tłumy na premierze książki „(Nie)zdobyta góra. Broad Peak i K2 ‘82”. „Alpinizm jest dla nich celem i sensem życia"

Piątkowe spotkanie w Mieście Ogrodów otworzyła osobista opowieść Cecylii Kukuczki, która przybliżyła najważniejsze fakty z życia nieżyjącego już męża. Jerzy Kukuczka pochodził z rodziny górali beskidzkich z Istebnej, którzy za pracą przenieśli się na Górny Śląsk, a w Podlesicach na Jurze poznał „smak" skały. W przejmujący sposób opowiedziała o drodze swojego męża, która prowadziła przez wszystkie najwyższe szczyty świata, aż po południową ścianę Lhotse.

- W 1979 roku wejściem na szczyt Lhotse rozpoczął dziesięcioletni letni romans z Himalajami. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych w Polsce niewiele mówiło się o Himalajach. Na relacje z wypraw czekali tylko nieliczni: rodzina, przyjaciele i taternicy - mówi Cecylia Kukuczka. - W tamtym czasie nasi alpiniści nie mieli dużego doświadczenia. Najwyższe góry świata znali tylko z opowiadań innych alpinistów. Nikt nie wiedział skąd bierze się ich siła, nikt nie wiedział o zimowej mordędze w Tatrach - dodaje.

Żona Jerzego Kukuczki wspominała także m.in. wejście na Mount Everest.

- Po 63 dniach wysiłku stają na szczycie. Na wierzchołek wchodzą w ostatniej chwili. Wspólnym wysiłkiem udaje się wykonać pracę przekraczającą granicę odporności. Staje się tak dlatego, bo alpinizm jest dla nich celem i sensem życia - tłumaczy Cecylia Kukuczka.

W jej opowieści nie brakowało wielu poruszających momentów, które dotyczyły w szczególności 1986 roku i śmierci jego przyjaciół - Andrzeja Czoka na stokach Kanczendzongi i Tadeusza Piotrowskiego na nowej drodze południowej ściany K2.

- To był najtragiczniejszy sezon w historii światowego alpinizmu - wspomina Cecylia Kukuczka.

W trakcie swoich wypraw wysokogórskich, jako drugi człowiek w historii zdobył Koronę Himalajów i Karakorum, czyli czternaście głównych ośmiotysięczników Ziemi. Jerzy Kukuczka dokonał tego w ciągu niecałych ośmiu lat, dzięki czemu poprawił wyczyn Włocha Reinholda Messnera, któremu zajęło to szesnaście lat. Ponadto Jerzy Kukuczka wytyczył 9 nowych dróg, zaliczając przy tym 4 wejścia zimowe i 1 samotne. W ciągu kilku lat udało mu się trwale wejść do historii światowego himalaizmu.

Dzięki swoim osiągnięciom stał się osobą publiczną, choć nigdy o to nie zabiegał.

- Dużo mnie kosztuje bycie zawodowcem – ludzi nie interesują szczyty, trudność trasy, wysokość. Wszyscy pytają tylko o to, co czuję, a ja nie chcę o tym mówić. Jeśli to oznacza bycie zawodowcem to nie będę tego robił - mówił Jerzy Kukuczka na archiwalnym nagraniu odtworzonym na prezentacji.

W podobnym tonie w dalszej części spotkania wypowiadała się również Aniela Łukaszewska, polska himalaistka.

- Najważniejsze jest to, że idzie się w góry i się je zdobywa, a to co za tym idzie jest uciążliwe - przyznaje Aniela Łukaszewska.

Dyskusja prowadzona przez Beatę Tomanek, dziennikarkę Radia Katowice, przybliżyła licznie zgromadzonej publiczności to jak wyglądały kobiece wyprawy w Himalaje na przełomie lat 80-tych i 90-tych.

- Wyprawy kobiece to był ewenement i wynikały z ambicji Wandy Rutkiewicz. Uważała, że w Himalajach kobiety są dyskryminowane i traktowane jako słabsze, a to zawsze zależy od indywidualnych predyspozycji - przekonuje Aniela Łukaszewska.

Nie brakowało również detali dotyczących różnych aspektów wypraw. Uczestniczki dyskusji przekonywały m.in., że na kobiecych wyprawach było lepsze jedzenie - królowała pyszna owsianka i... rolady w puszce.

***

„(Nie)zdobyta góra. Broad Peak i K2 ‘82” ukazuje historię jednej z trzech polskich wypraw na K2 z roku 1982 oraz kulisy nielegalnego wejścia na Broad Peak przez Kukuczkę i Kurtykę. Główną osią wydania są niepublikowane dotąd zapiski z dziennika Jerzego Kukuczki, który towarzyszył mu podczas wyprawy. Ilona Chylińska tworzy z pozostawionych notatek, listów i innych elementów archiwalnych (zdjęć, nagrań audio-video) spójną narrację odtwarzającą nie tylko losy samej kobiecej wyprawy, do której udało się dołączyć Kukuczce z Wojciechem Kurtyką, ale kreśli również tło historyczne. Podobnie jak w poprzednich częściach cyklu publikacja jest na wskroś multimedialna, poprzez zamieszczone w książce kody QR posłuchać można archiwalnych nagrań, jak i wywiadów przeprowadzonych na potrzeby publikacji.

Wydawnictwo dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego oraz z budżetu Miasta Katowice.