Nowy Kontrakt dla Śląska: fabryka elektrycznych autobusów i czołgi nowej generacji

Przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej, związków zawodowych, przedsiębiorców i rzemieślników. To skład zespołu, działającego przy Wojewódzkiej Radzie Dialogu Społecznego, który od prawie pół roku zajmował się opracowaniem "Porozumienie na rzecz zintegrowanej polityki rozwoju województwa śląskiego", czyli nowego Kontraktu dla Śląska.

Dokument jest już gotowy i na najbliższym posiedzeniu WRDS, które odbędzie się 14 września, będzie rekomendowany do przyjęcia. Ma stać się integralną częścią tzw. planu Morawieckiego. Zostały w nim określone najważniejsze kierunku rozwoju województwa śląskiego w najbliższych latach.

– Pracowaliśmy nad tym programem wspólnie, ponad podziałami. I marszałek województwa, który jest z PO, i wojewoda który reprezentuje rząd PiS, i związki zawodowe, i pracodawcy, również przedstawiciele rzemiosła – mówi na łamach "Tygodnika Solidarność" Dominik Kolorz, przewodniczący WRDS oraz lider śląsko - dąbrowskiej Solidarności.

Pomysły są, ale skąd na to wszystko wziąć pieniądze? Dominik Kolorz zaznacza, że część z nich jest już częścią planu Morawieckiego. - Chciałbym wyraźnie podkreślić, że to po naszych usilnych staraniach, i są to staranie zarówno śląsko-dąbrowskiej Solidarności, jak i obecnego rządu, uzyskaliśmy delegację do realizacji tego programu dla Śląska w ramach programu Morawieckiego. Jesteśmy jedynym regionem w kraju, o którym w strategii wicepremiera wyraźnie mówi się, że musi mieć swój własny program rozwoju – podkreśla Dominik Kolorz.

W trakcie prac nad dokumentem pojawił się również pomysł powołania Śląskiego Banku Inwestycyjnego. Jednak, aby jego powstanie było możliwe, potrzebne jest silne zaangażowanie strony rządowej.

Nowy Kontrakt dla Śląska został podzielony na trzy części: rewitalizację, reindustrilizację oraz metropolizację. Oto kilka najważniejszych zagadnień:

Infrastruktura: region połączony w jedną całość

W nowym Kontrakcie dla Śląska znalazły się elementy, które już wcześniej były zgłaszane, ale z różnych powodów nie były zrealizowane. Teraz zostały nieco zmodyfikowane.

- Przykładem jest chociażby szybka kolej Katowice-Pyrzowice, gdzie okazało się, że wcześniejszy projekt nie miał szans powodzenia bo zakładano, że szybka kolej poruszałyby się z prędkością 200 km/h, co w w praktyce na naszym trudnym terenie nie miałoby szans powodzenia w ciągu paru najbliższych dekad. Dlatego nasz projekt zakłada, że szybki pociąg Katowice-Pyrzowice, będzie jeździł z prędkością 120 km/h i ta linia zostanie zrobiona – mówi Dominik Kolorz.

W projekcie znalazła się również koncepcja budowy - równoległej do autostrady A4 - nitki północnej, aby zwiększyć przepustowość A4.

- Generalnie we wszystkich tych projektach chodzi o to, żeby infrastrukturalnie połączyć nasz region w jedną całość. Również jeśli chodzi o infrastrukturę kolejową, żeby było tak jak powinno w każdej normalnej metropolii, a taką przecież jest woj. śląskie. Żeby można było bez kłopotów dojechać np. z Wisły do Katowic, z Katowic do Rybnika czy z Rybnika do Częstochowy - dodaje Kolorz.

Modernizacja bloków energetycznych

Modernizacja bloków energetycznych o mocy 200 MW to z kolei inny z pomysłów, jaki znalazł się w części dot. reindustrializacji. W Śląskiem mamy ich 18.

– My w programie będziemy proponować konkretną już modernizację bloku w elektrowni Łaziska i do pół roku komitet sterujący, który będzie nad tym programem czuwał i będzie odpowiedzialny za jego realizację, wskaże, który z tych 18 bloków 200 MW trzeba jeszcze modernizować. Bo trzeba wiedzieć, że w obecnym systemie energetycznym w związku z ekspansją odnawialnych źródeł energii, najbardziej opłacalne i najtańsze bloki energetyczne, które mogą funkcjonować w systemie przesyłu i dystrybucji to właśnie bloki 200-400 MW – tłumaczy Kolorz.

Budowa elektrowni szczytowo - pompowej

Zespół, pracujący nad nowym Kontraktem dla Śląska zaproponował również budowę nowej elektrowni szczytowo - pompowej. Mogłaby ona powstać np. na terenie dawnej kopalni Dębieńsko. Wśród rekomendacji znalazły się również pomysły związane z kogeneracją, czyli wykorzystywaniem procesu technologicznego, dzięki któremu otrzymujemy i energię elektryczną, i ciepło użytkowe.

– Do tej pory był to obszar bardzo zaniedbany. Elektrownie produkują dużo ciepła, które kolokwialnie mówiąc jest wpuszczane w powietrze. Mamy propozycję zmian w funkcjonowaniu elektrowni w tym zakresie. Wiąże się to też z ograniczeniem tzw. niskiej emisji. Jednym z ważnych elementów tej propozycji jest idea, aby mieszkańcy naszego regionu mogli wreszcie tanio podłączyć się do sieci ciepłowniczej. Zamiast „hajcować” w kotle centralnego ogrzewania, mieć ciepło z sieci za porównywalne pieniądze – podkreśla przewodniczący WRDS.

Nowoczesne czołgi i elektryczne autobusy

Na mapie polskiego przemysłu zbrojeniowego miałaby zostać odbudowane znaczenie Zakładów Mechanicznych Bumary-Łabędy z Gliwic. To właśnie tam według rekomendacji miałyby być produkowane czołgi czwartej generacji, z których mogłyby później korzystać wojska państw, należących do NATO.

Poza tym na Śląsku mogłaby również powstać fabryka autobusów elektrycznych.

– Autobusy byłyby ładowane nocą, bo wtedy zapotrzebowanie na energię jest niższe i jest ona tańsza. Wiemy, że np. Solaris produkuje takie autobusy i kiedyś był chętny, aby taką fabrykę wybudować we wschodniej część kraju. Wydaje się, że ten pomysł ma szansę powodzenia u nas. Liczymy, że władze wojewódzkie i samorządy będą w tym projekcie uczestniczyć i liczymy, że stworzą system zachęt dla przedsiębiorstw komunikacji publicznej do kupna takich pojazdów i korzystania z nich – zaznacza przewodniczący WRDS.

Operator rewitalizacyjny

Rewitalizacja to nie tylko sadzenie drzew i tworzenie nowych terenów rekreacyjnych - przekonuje Dominik Kolorz. - W naszej koncepcji, która jest ściśle związana z ideą reindustrializacji i budowy nowoczesnego przemysłu w regionie, tereny przeznaczone do rewitalizacji mają być pod nadzorem tzw. operatora rewitalizacyjnego, który na bazie zachęt podatkowych gruntowych ma tworzyć tam miejsca pracy i to nie w firmach usługowych, ale w firmach przede wszystkim produkcyjnych – dodaje.