Urodzinowa kapusta - felieton Marka Szołtyska, historyka, znawcy Śląska

Jednak Ślązoki nie poprzestają na obchodzeniu pierwszych urodzin, ale przez całe życie świętuje się każdą rocznicę urodzenia. Obchodzi się zatem drugie urodziny, trzecie, czwarte… Wtedy przyjmuje się w domu gości i ucztuje. Jest też na Śląsku zwyczaj, że na urodziny się nie zaprasza, bo rodzina wie, kiedy kto obchodzi gyburstag i wówczas się idzie na gościnę i winszuje, czyli życzy – Zdrowio, szczynścio i błogosławiyństwa Bożego! Ale urodziny to uroczystość rodzinna, więc jeżeli chcemy, by przyszedł kolega z pracy czy ze szkoły, to takiego „cudzego” trzeba zaprosić. Należy jeszcze powiedzieć, że Ślązoki nie wszystkie rocznice urodzin świętują tak samo uroczyście. Zatem oprócz roczku, nadzwyczajnie świętuje się: 33. urodziny – czyli Chrystusowe lata, 50. urodziny – zwane Abrahamem oraz oczywiście 100. urodziny.

A jak urodzinowe zjawisko wygląda w całej Polsce? Przede wszystkim świętują imieniny – to jednak wyjątkowo hucznie obchodzą 18. urodziny. Te osiemnastki - choć dawniej na Śląsku nie celebrowane jakość szczególnie – przenikają powoli również do nas. Ale z tym ostrożnie, bo jak się dowiedziałem podczas wizyty w Lublinie, to mają z tym prawdziwe wariactwo. Robi się nawet imprezy w restauracjach, osobno dla rodziny i kolegów. A jedna osoba pochwaliła mi się, że zafundowała wnukowi imprezę w restauracji za siedem tysięcy złotych (!). Może więc niech Ślązoki pozostaną przy swych skromnych gyburstagach w gronie najbliższej rodziny, gdzie ważne jest przede wszystkim spotkanie z bliskimi. Dzieciom kupuje się wtedy prezenty. Dla starszych Ślązoków nie są ważne upominki. Wystarczy symboliczny kwiatek i coś małego do kwiatka. A ja kiedyś dostałem na urodziny niezwykły kwiatek – ozdobną czerwoną kapustę. Bo wiadomo jak śląska kultura to - modro kapusta. I jaka praktyczna. Można to potem zjeść w niedzielę na obiad, tylko bez wstążek i asparagusa.