Cieszyn. Wreszcie rusza Kino na Granicy. Miasto nad Olzą stolicą dobrych filmów od 30 lipca

Istotą Kina na Granicy są nie tylko filmy, ale i rozmowy o nich z udziałem twórców – podkreślają organizatorzy rozpoczynającego się w piątek 30 lipca w Cieszynie filmowego przeglądu wskazując jednocześnie, że podczas 23. Kina na Granicy widzowie będą mieli kilkadziesiąt okazji do spotkania z filmowcami. I tak, jak w ostatnich latach, to w dużej mierze właśnie te spotkania, debaty i retrospektywy z udziałem ludzi kina przyciągają setki widzów z różnych stron Polski i Czech tworząc klimat cieszyńskiego przeglądu.

Pandemia koronawirusa wymusiła nie tylko zmianę terminu 23. Kina na Granicy (przegląd w Cieszynie organizowany zwykle na przełomie kwietnia i maja w 2021 r. został przeniesiony na termin wakacyjny), ale też w naturalny sposób podsunęła temat do dyskusji. Czy widzowie wrócą do kin na polskie filmy? Czy niektóre premiery będą odbywać się tylko online? – z takimi zagadnieniami zmierzą się w Cieszynie reżyserzy, aktorzy, krytycy i inni polscy filmowcy.

W głównej debacie tegorocznej edycji Kina Na Granicy w Cieszynie (zaplanowanej we wtorek 3 sierpnia w Teatrze im. A. Mickiewicza po przedpremierowym pokazie filmu „Quo vadis, Aida?”), wezmą udział m.in. Andrzej Chyra, Magdalena Łazarkiewicz, Tomasz Kot, Anna Jadowska, Janusz Zaorski, Olaf Lubaszenko, Małgorzata Imielska i Bartłomiej Topa.

– Półtora roku po wybuchu pandemii zadajemy sobie mnóstwo pytań dotyczących teraźniejszości, ale i przyszłości polskiego kina. Chodzi o kwestie artystyczne, a więc naszą obecność na festiwalach, obowiązujące trendy, ale i produkcyjne czy strategiczne, jak dystrybucja, premiery online, produkcje od razu przeznaczone do streamingu – tłumaczy Łukasz Maciejewski, dyrektor programowy Kina na Granicy po stronie polskiej.

Wskazuje, że podobnych pytań jest mnóstwo, a wątpliwości sporo. Na przykład: z jakiego powodu polscy widzowie nie wrócili jak dotąd do kin na polskie filmy i jak będzie w przyszłości? - Jestem szczęśliwy i dumny, że w Cieszynie zbiorą się wybitni artyści polskiego kina, reprezentanci wszystkich pokoleń twórców, żeby rozmawiać o naszym kinie, o przyszłości, o tym, dokąd to kino podąża. Quo vadis... – dodaje Maciejewski.

Na tegoroczny program Kina na Granicy składają się premiery i nowości filmowe z Polski, Czech i Słowacji, a także retrospektywy twórców, cykle tematyczne, dyskusje i spotkania literackie.

Atrakcyjnie zapowiada się retrospektywa filmów z udziałem Janusza Gajosa.

O sile aktorstwa Gajosa rozmawiać będą z nim samym Andrzej J. Jaroszewicz, Olaf Lubaszenko, Janusz Zaorski, Jacek Petrycki i Dorota Roqueplo (po filmie „Przesłuchanie” , w poniedziałek 2 sierpnia o 12.15 w Kinie Piast). A widzowie w Cieszynie obejrzą nie tylko najbardziej rozpoznawalne filmy z Januszem Gajosem, ale i te mniej znane szerszej publiczności. Będą m.in. „Bigda idzie!” , „Body / Ciało”, „Czas zdrady”, „Jasminum”, „Piłkarski poker”, „Przesłuchanie” oraz „Wahadełko” i „Żółty szalik”.

Fenomen kina Andrzeja Żuławskiego

W ramach retrospektywy przeanalizują i powspominają pracę z tym reżyserem Andrzej Korzyński, Andrzej J. Jaroszewicz, Andrzej Chyra oraz syn reżysera Xawery Żuławski. W Cieszynie widzowie obejrzą m.in. „Błękitną nutę” , „Diabła”, „Kosmos”, czy „Na srebrnym globie” Andrzeja Żuławskiego.

Będzie także retrospektywa poświęcona Milošowi Formanowi

Formanowi, czeskiemu reżyserowi, twórcy „Lotu na kukułczym gniazdem” i „Amadeusza”, laureatowi dwóch Oscarów i trzech Złotych Globów. Nad Olzą widzowie zobaczą wszystkie klasyki Formana, a oprócz najbardziej znanych filmów także jego wczesne obrazy, jak „Czarny Piotruś”, czy „Pali się moja panno”.

Uwagę uczestników z pewnością przyciągnie także debata o erotyce w polskim kinie. Choć organizatorzy tuż przed inauguracją przeglądu poinformowali, że poprzedzająca tę debatę projekcja filmu „Erotica 2022" została odwołana z przyczyn niezależnych, to dyskusja odbędzie się (jej początek o godzinie rozpoczęcia planowanej projekcji, 19.00 w czeskim Centralu).

- To będzie jedna z ciekawszych debat tegorocznej edycji Kina na Granicy. Chcemy porozmawiać o Erotyce Pl. Czyli jak polskie kino pokazuje erotykę, seks i cielesność. Oraz czego pokazać nie potrafi – zaznacza Łukasz Maciejewski. W tym spotkaniu wezmą udział min. reżyserki Olga Chajdas, Anna Jadowska, Anna Kazejak i Jagoda Szelc oraz aktorzy Mikołaj Chroboczek, Andrzej Konopka, Julian Świeżewski i Piotr Witkowski.

Tegoroczna edycja Kina na Granicy uczci pamięć Václava Havla w 10 rocznicę śmierci tego czeskiego artysty i polityka.
Widzowie w Cieszynie zobaczą filmy skupione wokół Havla, ale nie tylko – jednym z akcentów upamiętnienia tej postaci będzie… kolacja skomponowana z ulubionych przepisów Václava Havla. Nad Olzą zapowiadają, że będzie to jedyne takie wydarzenia w Polsce.

- Chyba wszyscy wiedzą, że prezydent Václav Havel był wybitnym dramatopisarzem i eseistą, że od połowy lat 70. powszechnie uznawano go za lidera czechosłowackiej opozycji. Niektórzy słyszeli, że był fanem muzyki rockowej i przyjaźnił się z najwybitniejszymi artystami. Ale poza gronem najbliższych przyjaciół raczej niewiele osób ma świadomość, że Havel odnosił sukcesy także w kuchni – mówi Andrzej S. Jagodziński, tłumacz i przyjaciel Havla.

Były czeski prezydent przez całe życie lubił gotować i gdy tylko miał czas, własnoręcznie przygotowywał posiłki dla gości. Jesienią 2019 roku przyjaciele Havla wydali ilustrowaną książkę „Havel od kuchni” zawierającą ponad 50 przepisów kucharskich Havla, ubarwionych anegdotami. W Cieszynie będzie okazja wypróbować kilka zawartych w niej havlowskich przepisów. Organizatorzy Przeglądu Kino na Granicy organizują kolację wg Václava Havla, która odbędzie się w sobotę 31 lipca w jednej z cieszyńskich restauracji na Rynku (zapisy do udziału w niej zakończyły się 26 lipca).

Kino na Granicy to nie tylko filmy, ale i koncerty. Pokazom i spotkaniom towarzyszyć będą artyści z obu stron Olzy. Z Polski na festiwalowych scenach zaprezentują się Pablopavo i Ludziki, Henry No Hurry oraz sskjegg, a o czeskie akcenty zadbają Jablkoň i Moonshye. Pierwszy koncert w ramach Kina na Granicy w sobotę 31 lipca - o 20.00 na cieszyńskim rynku wystąpi grupa Pablopavo i Ludziki

Kino na Granicy odbywa się po obu stronach Olzy. Dlatego w dobie pandemii nie można zapominać o bezpieczeństwie i obostrzeniach – aktualnie polsko-czeską granicę mogą przekroczyć mogą osoby zaszczepione, ozdrowieńcy oraz osoby z negatywnym wynikiem testu antygenowego (do 48 godzin od wystawienia). Dla osób posiadających ubezbieczeni zdrowotne w Czechach testy są darmowe.

Organizatorzy deklarują, że codziennie od 12.00 do 15.00 w KaSS (ul. Střelniční 256/1) chętni mogą zrobić sobie testy antygenowe w cenie 200 Kč (35 zł).