Śląskie gołębie mają 100 lat. Taki jubileusz obchodzi Polski Związek Hodowli Gołebi Pocztowych w Katowicach

W sobotę, 15 października, odbyły się uroczystości rocznicowe. Odprawiona została msza święta w intencji hodowców i ich rodzin w bazylice NMP i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich.

Związek przygotował rys historyczny hodowli tych pięknych i inteligentnych ptaków na Śląsku.

Czytamy w nim: „Śmiało możemy powiedzieć, że niewiele jest w historii Polski organizacji czy stowarzyszeń, które przez wiek służą swojemu środowisku. Jesteśmy jednymi z nielicznych".

A wszystko zaczęło się sto lat temu.

Obejmujący trochę szerszą grupę ludzi ruch hodowli i lotowania gołębiami pocztowymi rozpoczął się na naszych ziemiach w pierwszych latach XX wieku na początku na Śląsku.

Już w 1905 roku powstaje pierwsze zrzeszenie hodowców gołębi w Zabrzu.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku powstaje takich towarzystw o lokalnym charakterze i zasięgu kilkanaście. Zgody na ich powstanie, a także podejmowanie hodowli i lotów gołębi udziela w tym czasie Ministerstwo Spraw Wojskowych. Wojsko opracowuje i wdraża specjalny regulamin dotyczący gołębi i sposobu ich wykorzystania, bowiem traktuje się je, jako ważny instrument łączności o charakterze strategicznym.

Na terenie naszej pięknej ziemi śląskiej już w latach 1919 – 1920 zrodziły się początki hodowli gołębi pocztowych w Polsce. To właśnie z Rybnika i okolic organizacja nasza wzięła początek i stąd z upływem lat rozpropagowana została na teren całego kraju. Tu właśnie śląscy górnicy i hutnicy tworzyli zręby przodujących hodowli.

Z inicjatywy Panów Henryka Heroda, Waltera Krausego, Maksymiliana Hoffmullera zwołane zostało w miesiącu kwietniu 1922 roku ogólne zebranie wszystkich istniejących na Górnym Śląsku Towarzystw Hodowców Gołębi Pocztowych. Na tym zebraniu na wniosek Pana Józefa Pieczki już wówczas znanego działacza, doszło do ukonstytuowania się Górnośląskiego Towarzystwa Gołębi Pocztowych.

To był przełomowy dzień w historii rozwoju hodowli gołębi pocztowych na Śląsku jak i w Polsce.

Pierwszym prezesem został wybrany Pan Piotr Sikora a siedzibą Okręgu stały się Katowice. Był to początek istnienia pierwszego Okręgu w Polsce. Już w 1923 roku po raz pierwszy w Polsce hodowcy górnośląscy organizują loty konkursowe.

W tym czasie nie było rodziny górniczej, gdzie nie byłoby hodowcy, względnie miłośnika gołębi pocztowych.

W czasie II wojny światowej hodowla, a tym bardziej loty gołębi pocztowych zostały zakazane, polecono również wybić wszystkie stada. Nieprzestrzeganie stosownego zarządzenia okupanta groziło surowymi konsekwencjami.

Nawałnica wojny nie wykorzeniła przywiązania śląskich hodowców do gołębi pocztowych. Niestrudzeni przedwojenni działacze Śląska już krótko po zakończeniu działań wojennych po uporaniu się z problemami dnia codziennego tj. zabezpieczenie mieszkania, pracy, pomyśleli też o swojej przedwojennej hodowlanej pasji. Zaczynali właściwie od zera, ale upartym działaniem między innymi przez kontakty z hodowcami zachodnioeuropejskimi stopniowo odbudowywali swoje stada.

I tak w 1945 roku następuje restytucja Okręgu Katowice z siedzibą w Rybniku przy ul. Sobieskiego 18. Już w 1947 roku Okręg V Katowice posiadał 4.600 członków zrzeszonych w 124 Oddziałach /sekcjach/ i 18 Grup Lotowych /oddziały/ a były to : Katowice, Chebzie, Niedobczyce, Nowa Wieś, Knurów, Radzionków, Tarnowskie Góry, Chorzów, Rydułtowy, Szopienice, Rybnik, Siemianowice, Gliwice, Zabrze, Mysłowice, Bytom, Racibórz i Bielsko Biała.

W 1948 roku w Katowicach zorganizowano pierwszą Ogólnopolską Wystawę Gołębi Pocztowych w której wzięli także udział hodowcy z zagranicy. Nawiązane kontakty zaowocowały wspólnym lotem międzynarodowym w tymże roku, gdzie z okrętu Błyskawica wypuszczono 20.000 gołębi. Patrząc z dzisiejszej perspektywy wydarzenie bez precedensu jak na tamte czasy.

W 1950 roku wojew. Śląsko-Dąbrowskie zostaje obszarowo zmniejszone przez powołanie woj. Opolskiego. W związku z tym z Okręgu V Katowice wydzielono Okręg XV Opole, który stał się odrębną organizacją z dniem 3.02.1952 roku. W swojej 100 letniej historii Okręgu Katowice jeszcze dwukrotnie doszło do podziału Okręgu. Z dniem 6.11.1996 roku wyodrębniony z Okręgu został Okręg Śląsk Południe z siedzibą w Wodzisławiu Śląskim, zaś od dnia 21.02.2009 roku działalność związkową rozpoczął Okręg Śląsk Wschód z siedzibą w Olkuszu a obecnie w Jaworznie.

Warto w tym miejscu przypomnieć, że w Rybniku miał czasowo swoją siedzibę Zarząd Główny PZHGP a do miesiąca listopada 1959 roku wydawany był tu też miesięcznik „Hodowca Gołębi Pocztowych”.

W pierwszej edycji współzawodnictwa lotowego o Mistrzostwo Polski w 1965 roku mistrzem został kol. Jerzy Wilczok z Ziemienic powiat gliwicki zaś w 1979 roku tytuł Mistrza Polski zdobył kol. Kazimierz Ludyga z Piekar Śląskich.

Sędziowie Okręgu V Katowice oceniali gołębie na Olimpiadach i tak: w 1938 i 1939 roku kol. Piotr Sikora, w 1987 roku kol. Józef Paliczka zaś w 1989 roku kol. Kazimierz Ludyga zaś w ostatnich latach wystawy międzynarodowe oceniali następujący sędziowie: kol. Roman Spałek, Andrzej Ficek i Andrzej Szaton.

Warto odnotować, że w Katowicach organizowane były w przeszłości imprezy PZHGP o randze międzynarodowej. W roku 1969 i 1989 odbyły się Olimpiady Gołębi również odbywały się Spartakiady Krajów Socjalistycznych.

Na Olimpiadzie w Katowicach samiczka PL-14-87-2408 nakrapiana pstra kol. Kazimierza Piecha z Oddziału Pszczyna po raz pierwszy w historii PZHGP zdobyła złoty medal w klasie Standard a był to duży sukces hodowcy naszego Okręgu oraz Polski.

Nie sposób w tym miejscu wymienić wszystkich śląskich hodowców i ich osiągnięć w skali Mistrzostw Polski, Wystaw Ogólnopolskich czy Olimpiad, lecz obrazują to wydane na tą okoliczność Katalogi i jest tego całkiem sporo.

W powojennej historii funkcję Prezesa Okręgu pełnili kol. Henryk Szlosarek, Walenty Maruszczyk, Joachim Wojtyczka, Kazimierz Ludyga, Paweł Stencel, Marek Heesch, ponownie Kazimierz Ludyga, Alojzy Lepiarczyk 3 kadencje oraz obecnie Piotr Kobędza. Każdy z nich ma swój ogromny wkład w obecne funkcjonowanie Okręgu.

W 1969 roku działacze Śląscy zostali odznaczeni przez FCI złotymi medalami olimpijskimi a otrzymali je: kol. Józef Kramarczyk, Jerzy Tomsik i Józef Paliczka.

W 1994 roku Okręg Katowice poświęcił swój sztandar, który od tego czasu towarzyszy nam przy imprezach związkowych, na rozpoczęciu sezonu lotów z końcem kwietnia w Suszcu, na dorocznych pielgrzymkach hodowców na Górze Świętej Anny z początkiem października, czy pogrzebach działaczy związkowych.

W Katowicach miała też miejsce katastrofa budowlana związana z zawaleniem się hali wystawowej podczas Wystawy Ogólnopolskiej w 2006 roku, a hodowcy naszego okręgu pamiętają o ofiarach tego tragicznego zdarzenia.

Okręg PZHGP Katowice jest solidną strukturą w ramach ogólnopolskiego PZHGP o stabilnej sytuacji finansowej i niezłej bazie do transportu gołębi na loty. Aktualnie zrzesza 24 oddziały, liczy 2.445 członków oraz 39 członków honorowych. Martwi postępujący od kilku lat spadek członków, lecz jest to problem złożony.

W ramach Okręgu jako jednostki pomocnicze funkcjonuje 6 Rejonów Lotowych: 4 Radzionków, 5 Ziemi Rybnickiej, 6 Siemianowice, 9 Ziemi Tarnogórsko-Toszeckiej, 10 Pszczyna, 12 Przyszowice.

Od dnia 1.08.2014 r. roku siedziba Okręgu mieści się w Orzeszu ul. Dworcowa 5. Przedtem, do końca 2011 roku, był to słynny „Okrąglak” w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie im. Jerzego Ziętka, z początkiem 2012 roku Chorzów ul. Katowicka 47 następnie ul. Wieniawskiego.

Działacze Śląscy angażują się na rzecz PZHGP, są wybierani do władz naczelnych naszego Związku piastując odpowiedzialne funkcje. Nie sposób nie wspomnieć przy okazji tak zacnego jubileuszu byłych Prezesów ZG PZHGP wywodzących się z naszego regionu: byli to: mgr Jerzy Tomsik z Tarnowskich Gór, Józef Paliczka z Katowic, Ernest Stencel z Tychów, czy wieloletniego Sekretarz ZG Romana Kalusa z Radzionkowa. Aktualnie funkcje V-Prezydentów ZG PZHGP pełnią koledzy Piotr Kobędza i Andrzej Ficek. W Kolegium Sędziów mamy obecnie 10 przedstawicieli w tym 2 sędziów międzynarodowych kol. Andrzej Szaton i Andrzej Ficek.

Przez wszystkie te lata Odznakę „Za wybitne Zasługi” otrzymało 41 hodowców, ”Złotą Odznakę” 577 zaś „Srebrną Odznaką” uhonorowanych zostało 3.848 hodowców, za tym zaangażowanie naszych działaczy jest doceniane przez władze naczelne PZHGP.

Co roku Zarząd Okręgu Katowice organizuje w miesiącu grudniu Okręgową Wystawę Gołębi Pocztowych na której prezentowane są najlepsze gołębie w klasach sportowych i standard a następnie wybierana jest Reprezentacja na Wystawę Ogólnopolską.

Ten piękny jubileusz, to dla nas hodowców gołębi pocztowych ziemi śląskiej – duża radość, duma i satysfakcja. Mamy to szczęście jako pokolenie w nim uczestniczyć. Tym bardziej, że jest to region bardzo ważny dla historii polskiego gołębia pocztowego - nazywany „kolebką” naszego sportu.

Przez te 100 lat od powstania Okręgu PZHGP Katowice wiele się zmieniało w naszej organizacji ale jedno pozostało niezmienne - to nasze zamiłowanie i przywiązanie do gołębia pocztowego.

Jest zatem czas na wspomnienia o latach które minęły, kolegach których znaliśmy a nie ma już ich wśród nas, lotach które utkwiły nam w pamięci, postępie jaki nastąpił w transporcie gołębi czy systemach konstatowania ich przylotu".