Weszliśmy na Wielki Piec Huty Pokój w Rudzie Śląskiej – co widać z wysokości prawie 60 metrów? M.in. Stadion Śląski i Tatry. Zobacz ZDJĘCIA

Rudzki Wielki Piec wchodził w skład Huty Pokój, która została założona w 1840 r. Zakład prężnie się rozwijał, by szybko stać się największym tego typu obiektem w regionie. W 1907 r. huta miała już sześć pieców. Właśnie tu Tadeusz Sendzimir, polski inżynier i wynalazca nazywany „Edisonem metalurgii”, uruchomił pierwszą walcarkę blach na zimno własnego pomysłu. Po II wojnie światowej rudzka huta stała się największą w Polsce.

Uruchomienie Wielkiego Pieca odbyło się w 1968 r. i zostało uwiecznione przez Polską Kronikę Filmową. Piec wybudowano w rekordowym czasie 105 dni, przy zakładanym terminie wynoszącym 1,5 roku.

- Wzniesiono go w głębi zakładu, a następnie przesunięto we właściwą lokalizację za pomocą stalowych lin – przypomina rudzki Urząd Miasta.

Niestety równie szybko, bo zaledwie po 20 latach, obiekt okazał się nieefektywny i przestarzały. Po modernizacji zmieniono profil produkcyjny urządzenia – wytapiano tu żelazomangan. Huta Pokój była jedynym w Polsce producentem tego stopu.

- Kolejna modernizacja urządzenia miała miejsce w latach 1995-1997, jednak na wznowienie produkcji zdecydowano się dopiero w 2004 roku. Obiekt przejęło wówczas Konsorcjum „Eurostal Inwestycje” przekształcone wkrótce w Stalmag sp. z o.o. – Urząd Miasta przypomina historię obiektu.

Wygaszenie pieca nastąpiło w 2005 r. Powodem była wysoka awaryjność i negatywny wpływ na środowisko. Jego nowe funkcje będą zdecydowanie bardziej przyjazne.

- Wielki Piec ma być dostępny dla mieszkańców, którzy znajdą tutaj miejsce zarówno na to, by odpocząć, np. przy filiżance kawy, posłuchać koncertu, obejrzeć wystawę – mówi Łukasz Urbańczyk, Miejski Konserwator Zabytków.

Wielki Piec rudzkiej Huty Pokój zostanie przebudowany i zagospodarowany w oparciu o pomysł wyłoniony w konkursie w 2019 r. Powstanie tu platforma widokowa i ścieżka dydaktyczna, a budynek sterowni i maszynowni zostanie zaadaptowany na potrzeby muzealne. Jak przekazują władze miasta, istniejąca rampa kolejowa zostanie przebudowana na obiekt o funkcji biurowej. Ponadto zaplanowano również powstanie placu zabaw nawiązującego do tradycji hutniczej i ogrodu edukacyjnego.

- Piec został wpisany na listę zabytków w 2012 r., w 2018 r. miasto przejęło go na własność, dziś podpisujemy umowę na jego zabezpieczenie i przebudowę. Mamy całą dokumentację, jesteśmy gotowi, by urzeczywistnić to piękne marzenie i wpisać Rudę Śląską w szlak dziedzictwa poprzemysłowego – mówił 27 lutego Michał Pierończyk, prezydent miasta.

Inwestycja warta blisko 100 mln złotych obejmie utworzenie Centrum Transformacji i zagospodarowanie terenu przylegającego do Wielkiego Pieca. Michał Pierończyk wyjaśnia, że w ramach inwestycji będą prowadzone dwa rodzaje prac. Pierwsze obejmą szeroko rozumiane zabezpieczenie potężnego obiektu i odnowienie istniejącej infrastruktury.

- Wszystkie poziomy zostaną odnowione, by móc bezpiecznie się po nich poruszać. Musimy dostawić szyb windowy, żeby obiekt był dostępny dla każdego. Druga grupa prac do dobudowanie nowego budynku. Będzie m.in. służył do celów szkoleniowych – wyjaśnia prezydent Rudy Śląskiej.

Prace, które potrwają do 2026 r. obejmą również budowę nowego, „zawieszonego” w powietrzu budynku. Znajdą się w nim część wystawiennicza, a także strefy wypoczynku i gastronomiczna. Według szacunków zrewitalizowany obiekt ma odwiedzać ok. 10 tys. osób rocznie.