Kołdra obciążeniowa – dotyk spokoju

Diagnoza – nie zawsze oczywista

Objawy zaburzeń integracji sensorycznej nie zawsze łatwo jest powiązać z ich przyczyną. Zwłaszcza u dzieci w pierwszych latach życia takie cechy jak lękliwość, czy nadmierna ruchliwość, brak koncentracji lub trudności z wymową mogą być bagatelizowane. Rodzice liczą, że z czasem wszystko minie. Jednak, w przypadku nadwrażliwości lub braku wrażliwości na bodźce, bierność jest drogą donikąd.

Zdecydowanie szybciej reakcja i wdrożenie terapii następuje w przypadku dzieci niepełnosprawnych intelektualnie lub ruchowo, cierpiących na autyzm lub porażenie mózgowe. Dzieje się tak, gdyż wszelkie dysfunkcje u osób chorych są niemal natychmiast diagnozowane przez lekarzy, specjalistów.

Konieczna Terapia Integracji Sensorycznej

Terapia integracji sensorycznej polega na dostarczaniu dziecku bardzo różnorodnych bodźców zmysłowych. W ten sposób, poprzez zabawę i wykonywanie starannie dobranych do możliwości dziecka zadań, poprawia się odbieranie bodźców z otoczenia i własnego ciała.

Działania podejmowane przez terapeutę w dużej mierze polegają na bieżącej obserwacji postępów u dziecka i dostosowywaniu kolejnych ćwiczeń, tak, by nie były one dla niego ani zbyt łatwe, ani zbyt trudne.

Terapeuci chętnie zalecają stosowanie kołdry obciążeniowej (zwanej też kołdrą sensoryczna), jako wsparcia ich działań. Robią to po upewnieniu się, że nie istnieją żadne przeciwwskazania do użycia takiej kołdry. Jak oceniają kołdrę obciążeniową specjaliści?

Oligofrenopedagog, Edyta Tyszkiewicz do stosowania kołdry sensorycznej w terapii podeszła z zawodową pokorą. Efekty, które uzyskała w pracy ze swoimi pacjentami po użyciu tego rodzaju kołdry, pozwoliły jej na wystawienie niezwykle pozytywnych i dających nadzieję wielu rodzicom referencji. Więcej – w „Wywiadzie z oligofrenopedagogiem”, dostępnym na stronie kolderka.net.

Jak działa kołdra obciążeniowa?

- W ludzkich mięśniach i ścięgnach znajdują się tzw. receptory proprioceptywne, które odbierają bodźce związane z uciskiem, rozciągnięciem, ustawieniem i ruchem ciała w przestrzeni.… U dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej, receptory te pracują za słabo lub za mocno, zaburzając naturalne reakcje organizmu. Kołderka sensoryczna działa na receptory stabilizująco – w zależności od problemu, albo je pobudza albo „wycisza” - tłumaczy fizjoterapeuta, mgr Przemysław Dymer.
Kołdra sensoryczna poprzez nacisk zwiększa świadomość własnego ciała, jego położenia, a także ogranicza ruchy autostymulacyjne i uspokaja. W konsekwencji, stosowanie kołdry obciążeniowej może poprawić koncentrację, wyciszyć, a nawet ograniczyć lęki.

Cechy dobrej kołdry sensorycznej

Kołdra obciążeniowa jest dość ciężka. Jej waga waha się pomiędzy 10% a 15% wagi ciała osoby, która z niej korzysta. Podobnie dostosowywana jest długość kołdry stosowanej w terapii. W jej wykonaniu nie może być mowy o przypadkowości, czy wykorzystywaniu kołdry po kimś (chyba, że waga i wzrost obu użytkowników są takie same).

Waga kołdry jest wynikiem obciążenia jej specjalnym wypełniaczem, przy czym bardzo ważne jest, by obciążenie to rozkładało się równomiernie (taki efekt uzyskuje się przez pikowanie tkaniny i wypełnianie przestrzeni specjalnym granulatem).

Najlepsi wytwórcy dokładają szczególnej staranności, by zarówno materiał, z którego uszyta jest kołdra obciążeniowa, jak i jej wypełnienie były przyjazne dla ciała i neutralne dla zdrowia użytkownika. W dobrej jakości kołdrach sensorycznych najczęściej stosuje się bawełnę lub flanelę bawełnianą. To materiały nie tylko zdrowe, ale także przyjemne w dotyku. Równie istotny jest również rodzaj wypełnienia.

Wypełnienie kołdry nie może powodować alergii i powinno być pod każdym względem bezpieczne, zwłaszcza, gdy kołdra ma służyć dziecku. Szczególnie polecane są mikro kulki szklane lub granulat szklany. Zanim dostaną się one do wnętrza kołdry sensorycznej, zostają poddane obróbce. Mikro kulki są płukane i wypalane, natomiast granulat szklany jest dobierany pod kątem wielkości drobinek. Zbyt mała średnica granulatu powoduje pylenie i wydostawanie się na zewnątrz poszycia, zbyt duża – wpływa na obniżenie komfortu korzystania z kołdry. Duży granulat jest bowiem nieprzyjemny w dotyku, kanciaty i ostry.
Możliwe jest również wypełnienie materiałem naturalnym, m.in. ziarnami fasoli, czy gorczycy. Jest to jednak dość kłopotliwe rozwiązanie ze względu na utrzymanie higieny, dodatkowo mogą pojawić się efekty uboczne, np. gorczyca powoduje nadmierne wydzielanie potu.

Jak stosować kołdrę obciążeniową?

Kołdra obciążeniowa stanowi bardzo wartościowe uzupełnienie pełnej terapii integracji sensorycznej. Warto wiedzieć, że kołdra ta jest używana nie tylko podczas snu, ale także w czasie drzemki, czy wypoczynku w trakcie dnia. Sposób jej użytkowania, częstotliwość i czas, na który osoba leczona ma być przykrywana kołdrą, najlepiej skonsultować z terapeutą. Każdy organizm bowiem inaczej reaguje na bodźce, zatem aby w pełni wykorzystać dobroczynne działanie kołdry sensorycznej warto na bieżąco obserwować postępy w terapii i jednocześnie regulować intensywność użytkowania kołdry.

Materiał powstał przy współpracy z marką kolderka.net, która ubiega się o zarejestrowanie kołdry sensorycznej jako produktu medycznego – zgodnie z Ustawą z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych.