Kolorz: Jeśli premier Morawiecki przegra umowę społeczną i notyfikację w Brukseli, to posłem będzie mógł zostać co najwyżej z Pcimia

• Rozmowa z Dominikiem Kolorzem, przewodniczącym śląsko-dąbrowskiej Solidarności, o umowie społecznej dla górnictwa
• "Tak zabezpieczonego, długofalowego procesu transformacji kopalń do tej pory w Polsce nie było, nie było nigdy tak gwarantowanych osłon i świadczeń"
• Kolorz ocenia również politykę rządów PiS i PO oraz ich obietnice dotyczące transformacji górnictwa
• "Bardzo negatywnie oceniam Ministerstwo Klimatu – to tam siedzą ministrowie, potęgujący wrażenie, że rząd nas roluje. Ministerstwo Klimatu jest ministerstwem zielonych lobbystów i kłamczuchów"

***

Jest umowa społeczna. Kto wygrał?

Nie ma prostej odpowiedzi.

Wywalczyliście cały pakiet osłon oraz innych świadczeń i gwarancji, chyba jedynie poza dodatkiem wyrównawczym do pensji po odejściu z górnictwa, a pan mówi, że nie ma prostej odpowiedzi?

Jeśli będzie notyfikacja Komisji Europejskiej i umowa zostanie zrealizowana, to będzie to dobra wiadomość dla pracowników górnictwa, ale w tym kontekście naprawdę trudno mówić o jakichkolwiek wygranych. Tak zabezpieczonego, długofalowego procesu transformacji kopalń do tej pory w Polsce nie było, nie było nigdy tak gwarantowanych osłon i świadczeń. Wierzę jednocześnie, że za 5-7 lat będziemy w stanie tworzyć energetykę opartą o stabilne źródła: atom oraz paliwa kopalne wykorzystywane bardziej ekologicznie.

Trzymajmy się faktów: wy załatwiliście górnikom pieniądze i pracę, a rząd? Kupił sobie rok spokoju w konającym górnictwie?

Przypomnę, że kiedyś Platforma Obywatelska przegrała na Śląsku wybory z kretesem, bo złamała tu swoje obietnice. Prawo i Sprawiedliwość musi zdawać sobie sprawę, że powtórzenie błędów PO oznacza, że ta partia nie będzie miała na co liczyć na Śląsku. Ta umowa i jej konsekwencje to dla społeczności górniczej i szerzej - śląskiej - polityczny atut. Obiecuję, że przed kolejnymi wyborami uruchomimy stronę internetową, na której będziemy rozliczać rządzących.

Ile razy rząd okłamał was w sprawie górnictwa, energetyki, Śląska?

Okłamał to może za mocno powiedziane.

Chyba zaraz zacytuję coś z Bogusława Ziętka z Sierpnia 80.

Przypomnę, że Sierpień 80 również uczestniczył w negocjacjach umowy społecznej. Nie zaprzeczam, że ten rząd, na bieżące polityczne potrzeby, wielokrotnie opowiadał na Śląsku różne dyrdymały. Podobnie prezydent Duda. Słuchałem go ostatnio na szczycie klimatycznym zorganizowanym przez prezydenta USA. Słuchałem z dużym żalem i smutkiem, gdy mówił o naszej polityce energetycznej.

Prezydent nie wie, czy Polska zadeklaruje neutralność klimatyczną. To by oznaczało jednak, że np. województwo śląskie straci miliard euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Mówię „by”, bo nikt w rządzie nie jest w stanie wytłumaczyć, czy Polska spełnia ten warunek przyznania pełnej puli z FST, czy nie.

Nikt tego nie wie. Ale nie mogę powiedzieć, że rząd nas oszukał. Wnioski z unijnego szczytu klimatycznego są takie, że cel unijny redukcji emisji do 2030 roku wynosi 55 procent, jednak to cel dotyczący całej UE, a nie poszczególnych krajów. To byłaby lepsza wiadomość dla Polski, bo skoro są kraje na wyższym poziomie niskoemisyjności, to polski cel redukcyjny nie będzie musiał być aż tak restrykcyjny. Chciałbym przy tym, by polski rząd był w tej sprawie bardziej makiaweliczny…

Że jaki?

Makiaweliczny. Jak Niemcy, które w kwestii redukcji emisji co innego mówią, a co innego robią. Niemcy, które są liderem w ekopolityce, ale po tej zimie nadal będą bazować na energetyce konwencjonalnej, bo nie ma innego wyjścia. Jeśli Polska zacznie wyłączać energetykę węglową, odczujemy, co to są blackouty. Nie ma szans na efektywną energię z wiatru czy oparcie całej energetyki o gaz ziemny.

Wróćmy do wiarygodności waszych partnerów w tej umowie. Ile razy rząd dotrzymał słowa w sprawie śląskiego górnictwa czy energetyki? Może Program dla Śląska?

Program dla Śląska się rypnął. Ale śląsko-dąbrowska „Solidarność” była inicjatorem tego programu i my na pewno do niego jeszcze wrócimy.

To już pan kiedyś obiecywał. Może inaczej: ile razy rząd PiS dotrzymał słowa w górnictwie czy innych kwestiach dotyczących śląskiej gospodarki?

Zależy, o jakich czasach mówimy. Po 2019 roku chyba ani razu. Wcześniej? Nawet kolega Ziętek przed 2019 rokiem mówił, że jeśli tak dalej pójdzie, to PiS będzie wygrywać na Śląsku zawsze. Potem wszystko zaczęło się walić, bo co innego trzeba było mówić w Polsce, a co innego w Unii Europejskiej. Prawo i Sprawiedliwość powygrywało, co miało powygrywać i po wyborach prezydenckich zaczęło robić coś odwrotnego niż obiecywało. Ktoś tam po prostu przekalkulował, że zwrot w zieloną stronę będzie się bardziej politycznie opłacał.

Czyli jednak zostaliście okłamani.

Nie zrealizowano obietnic sprzed wyborów w 2019 roku. Przez dwa lata nas czarowano. Ale ostatnie słowo w tej sprawie wypowiem po powrocie wiceministra Sobonia z Brukseli. Aha, bardzo negatywnie oceniam Ministerstwo Klimatu – to tam siedzą ministrowie, potęgujący wrażenie, że rząd nas roluje. Ministerstwo Klimatu jest ministerstwem zielonych lobbystów i kłamczuchów.

Jak to ostatnio podsumował Jerzy Markowski: Polska utrzymuje 30 tys. miejsc pracy w zagranicznych kopalniach. To jest rzeczywistość tu i teraz. I to nie minister Kurtyka odpowiada za to, że Polska sprowadza rekordowe ilości węgla m.in. z Rosji.

To akurat oszustwo ówczesnego ministerstwa energii i ludzi, którzy zarządzają spółkami energetycznymi. Gdyby jeszcze ten węgiel z innych krajów był tańszy… A on tańszy nigdy nie był.

No to doszliśmy do sedna: z takim wiarygodnym partnerem podpisaliście umowę społeczną?

Ja nie jestem politykiem. Gdybym nie wierzył, że to się nie uda, to nie przystępowałbym do negocjacji. Dziś nikt nie jest w stanie wskazać innej drogi. Od dawna wszystkich pytam: czy jest jakaś inna możliwość, jakaś inna formuła tej długofalowej transformacji górnictwa? Odpowiedź zawsze jest jedna: nie ma.

Możliwe, że tu żadnej obietnicy rząd nie złamie, bo Komisja Europejska może po prostu wyrzucić wasze ustalenia do kosza.

Jeśli ktoś w Brukseli zna założenia Porozumienia Paryskiego, to wie, że strategia zeroemisyjności była obliczona do końca wieku. Polska nie ze swojej winy jest uzależniona od paliw kopalnych. Do tego mamy mnóstwo argumentów społecznych. Jeśli Unia faktycznie jest tak wrażliwa społecznie, jak się deklaruje, nie powinno używać się argumentów: „załatwcie osłony, a o resztę zadba rynek”.

Wiceminister Soboń zdradził wam taktykę negocjacyjną rządu w Brukseli?

Nie. Gdybym był ministrem rządu Morawieckiego, o tej taktyce myślałbym od dawna. Premier musi to załatwić. Startował ze Śląska. Jeśli przegra tę umowę i notyfikację, to posłem będzie mógł zostać co najwyżej z Pcimia.

Premier z Pcimia? To już też przerabialiśmy. A co, jeśli Komisja Europejska, mówiąc po związkowemu, wam tę umowę upieprzy?

Jeśli upieprzy, a rząd będzie w tym upieprzaniu współpracować, wrócimy do hasła: „Śląsk albo śmierć”.