Kultowa linia tramwajowa 25. Pasażerowie ją uwielbiali! Kiedy okazało się, że ma być zlikwidowana, radny zaczął głodówkę!

Historię linii 25 przypominamy na podstawie archiwalnych materiałów Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Katowicach (wpk.katowice.pl).

22 stycznia 1951 roku uruchomiony został pierwszy odcinek linii tramwajowej z Będzina do Żychcic. W pierwszym etapie linia (odgałęziająca się w centrum Będzina od linii czeladzkiej za mostem nad rzeką Czarną Przemszą) kończyła się przy browarze w Grodźcu.

Dopiero w kolejnych etapach (1955 rok do kopalni Grodziec i 1957 rok) przedłużona została do Żychcic, gdzie na końcu trasy wybudowana została mijanka. Po zlikwidowaniu wiaduktu kolejowego (linii piaskowej Siemonia - KWK Andaluzja) mijanka została zamieniona na pętlę torową, co nastąpiło w połowie 1981 roku.

W latach 1958-1964 oraz 1975-1978 całkowicie przebudowany został układ komunikacyjny w Będzinie. Tramwaje nie jeździły już w ścisłym centrum miasta. Skierowane zostały na szerokie arterie, omijające śródmieście.

Jednotorowa trasa z Będzina do Żychcic, przez Grodziec i Wojkowic, obsługiwana była tylko przez tramwaj linii 25. Początkowo pasażerowie mogli przemieszczać się pomiędzy placem 3 Maja w Będzinie a kopalnią w Grodźcu. Potem, od października 1957 roku, składy kursowały do Żychcic. Zmieniał się tylko przystanek początkowy, bo były to kolejno: Będzin Zawale, Będzin Dworzec PKP oraz Będzin Pętla Czeladzka.

Od 21 lipca 1978 roku linia została przedłużona do sąsiedniej Dąbrowy Górniczej. Wówczas trasa przebiegała według klucza: Dąbrowa Górnicza Kopalnia Paryż - Będzin - Grodziec - Wojkowice – Żychcice. Taką też trasę motorniczowie pokonywali na linii 25 aż do 31 marca 2006 roku. Wtedy nastąpił kres podróży do Żychcic.

W 1955 roku linia 25 kursowała co 24 minuty. Według stanu na 1 stycznia 1974 roku linia o długości 11,78 km i czasie jazdy 46 minut kursowała z kolei co 22 minuty. Obsługiwana była przez pięć pociągów (w tym 4 wagony doczepne) plus jeden pociąg szczytowy. Obsługę linii 25 zapewniała zajezdnia w Będzinie.

- Z chwilą przedłużenia linii do pętli przy KWK Paryż wycofano z niej wagony typu N i niepodzielnie zaczęły panować "stopiątki". Pierwszy rozkład jazdy na tej trasie zakładał również 22-minutową częstotliwość ruchu, ale obsługę przez pięć pociągów 1x105N. Prawdopodobnie od 15 stycznia 1990 roku, ale być może wcześniej, niestety brak jest materiałów źródłowych, na linii wprowadzono obowiązujący aż do końca jej istnienia moduł 30-minutowej częstotliwości ruch. Obsługiwana była przez trzy pociągi taborem typu 1x105N. Na trasie do Grodźca (a później do Żychcic) kursowały tramwaje nocne. W latach 90-tych oznaczone jako PN-202. Ten pociąg nocny uległ likwidacji 15.05.2003 (od 01.04.2003 jego kursowanie było zawieszone) – czytamy na wpk.katowice.pl

1 kwietnia 2006 r. zlikwidowane zostały dwie linie tramwajowe: linia 8 z Bytomia przez Rozbark i Brzeziny Śląskie do Dąbrówki Wielkiej oraz linia 25. Obie miały stać się po prostu nierentowne. 21 marca tego roku będziński radny Marek Bugajski rozpoczął nawet protest głodowy przeciwko likwidacji tramwaju linii 25. Przeciwne jej likwidacji były zwłaszcza władze Wojkowic. Zastanawiano się, co zrobić dalej, by tramwaj uratować. Ostatecznie nic z tego nie wyszło, a czerwone wagony zostały zastąpione autobusami.
Po zlikwidowaniu rozkładowych kursów linii 25 do końca grudnia 2006 r. do Grodźca dojeżdżała linia „historyczna", organizowana przez gminę Będzin, a obsługiwana tym wagonem 4N 20. Podczas przejazdu specjalnego wagon zajechał nieco dalej, do skrzyżowania z ul. Asnyka. Dalej już jechać się nie dało.

Pojawiły się pomysły, by dobudować od Żychcic tory tramwajowe do Bytomia i połączyć linię nr 25 z linią nr 8. Nic z tych planów jednak nie wyszło, a linia nr 8 także została zlikwidowana. Zamienna za tramwaj linia autobusowa 25 rozpoczęła kursowanie 28 marca 2006 roku.

- Pierwszego dnia jeździł jeden autobus, a w następnych już pełna obsada trzech wozów, dublując przez te kilka dni praktycznie kurs w kurs jeszcze funkcjonującą linię tramwajową. Linia obsługiwana jest przez PKM Sosnowiec O/Będzin i powinny na niej kursować wyłącznie autobusy niskopodłogowe - do obsługi linii zgłoszone są trzy MAN-y NL202 ex Stadtverkehr Kempten (079, 089 i 090) – czytamy na wpk.katowice.pl

Z czasem słupy trakcyjne oraz torowisko w Grodźcu i Wojkowicach zaczęły znikać. Na części torowiska powstała droga rowerowa. Autobus linii 25 kursuje natomiast do dziś. Wozi pasażerów z Będzina (w niektórych relacjach zahacza o Dąbrowę Górniczą), przez Grodziec do Wojkowic i Żychcic.