Imponujący Pałac w Bycinie mógł być turystyczną perłą Śląska. Co się stało, że popadł w ruinę? Czy uda się podarować mu drugie życie?

Tak się składa, że na przestrzeni lat Bycina kojarzyła się okolicznym mieszkańcom z zamkiem... Sołectwo kategorycznie się na to nie godzi i przekonuje, że w miejscowości od wieków stoi pałac. Zgodnie z potoczną definicją „w zamku czekano na wojnę, a w pałacu na bal”. Jako że byciński zabytek nie ma charakterystycznych elementów, takich jak fortyfikacje, mury obronne czy fosy, które charakteryzują obronne zamki, budowla jest uznawana właśnie za pałac.

Z pewnością wielu naszych czytelników zapyta teraz: gdzie w ogóle leży ta Bycina? Otóż jest to niewielka wieś pomiędzy Pyskowicami a Pławniowicami, na terenie gminy Rudziniec w powiecie gliwickim. W pobliżu znajduje kilka jezior - Dzierżno Małe, Dzierżno Duże, a także popularne szczególnie w wakacje Pławniowice.

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą już z 1263 roku. Swoją nazwę wzięła od staropolskiego słowa "byczyna", czyli miejsca, w którym wypasa się bydło. W 1685 roku wieś została kupiona przez rodzinę hr. Tenczyńskich herbu Topór, która zadecydowała o budowie pałacu o którym dziś przygotowaliśmy dla Was, szanowni czytelnicy, materiał.

W roku 1700 hrabia Albert Leopold Paczyński z Tenczyna postanowił zbudować w Bycinie okazały pałac w stylu późnobarokowym. Budynek ten został wykonany z cegieł, pokryty tynkiem i zaprojektowany w kształcie litery "L". Posiadał trzy kondygnacje, sklepione piwnice oraz dach w stylu mansardowym. Na szczycie portalu umieszczono herb Paczyńskich. Na elewacjach od strony dziedzińca znajdowały się też piękne krużganki.

Wnętrza pałacu były zaaranżowane w układzie jedno i dwutraktowym. W niektórych pomieszczeniach zastosowano sklepienia kolebkowe i krzyżowe. W południowo-wschodnim narożniku znajdowała się również kaplica pw. Świętej Trójcy. Miała ona prostokątny kształt i była zwieńczona sklepieniem nieckowym. Około 1730 roku została ozdobiona późnobarokową polichromią, przedstawiającą m.in. Wniebowzięcie Matki Bożej oraz czterech Ojców Kościoła. Kaplica przez kilkadziesiąt lat zastępowała kościół parafialny.

Po pożarze w 1867 roku pałac przeszedł przebudowę zleconą przez książęta Hohenlohe-Oehringen. Rozebrano wówczas wieżę, przebudowano dach i zamurowano charakterystyczne krużganki.

Po zakończeniu II wojny światowej, pałac został zaadaptowany na mieszkania dla pracowników gospodarstw rolnych. W latach 90. XX wieku obiekt został sprywatyzowany.

Po dawnym blasku została ruina, na co przykro jest patrzeć. Najnowsze zdjęcia obiektu, które można odszukać w sieci, datowane są na rok 2022. Widzimy na nich obiekt otoczony ogrodzeniem, przyjrzeć można się mu jedynie z drogi. Przy fragmencie muru stoi rusztowanie, wokół rosną wysokie trawy, szyby w oknach albo są częściowo wybite albo kompletnie ich nie ma, gołym okiem widać ogołocone z elewacji cegły i rozpadający się dach...

Sołectwo bycińskie relacjonuje, że po drugiej stronie pałacu - której nie widać z ulicy - znajdują się zamurowane krużganki, a na głównej fasadzie widoczna jest brama wjazdowa, której resztki pozostały po kamiennym późnobarokowym portalu z kartuszem herbowym Paczyńskich. Obecnie ten imponujący pałac prezentuje smutny widok i z każdym dniem coraz bardziej popada w ruinę... Czy jest jeszcze dla niego ratunek?

Pałac przechodził z rąk do rąk. Około roku 2001 prywatny inwestor przeprowadził remont bocznej elewacji, niestety reszta pałacu pozostała bez dalszych prac. Niemiecka spółka Monument Investment Poland planowała w tym miejscu centrum szkoleniowo-hotelarskie. Szybko jednak się poddała i postanowiła obiekt sprzedać.

Nadzieja na drugie życie pałacu pojawiła się w 2019 roku. Właśnie wtedy jego nowym właścicielem został Aleksander Harkawy, konserwator zabytków ze Śląska. Jak informowaliśmy wówczas, kupił obiekt za cenę symboliczną, bo zaledwie 10 tys. złotych.

- W perspektywie czasu chciałbym tutaj zorganizować przestrzeń wystawienniczą. Mam również świadomość, że konieczne będzie komercyjne zagospodarowanie obiektu, np. pod hotel i restaurację. Jestem otwarty na propozycje. Naprawa dachu jest w tej chwili priorytetem. Staram się o uzyskanie dofinansowania na renowację pałacu, ale zdaję sobie sprawę, że nie jest to kwestia miesięcy, tylko lat. Najważniejsze, to uratować ten wyjątkowy obiekt - powiedział Dziennikowi Zachodniemu w maju 2021 roku.

Podczas przygotowywania tego materiału próbowaliśmy skontaktować się z Aleksandrem Harkawym. Niestety, bezskutecznie. Mimo upływu dwóch lat od ostatniej rozmowy - pałac w Bycinie zdaje się porzucony, zapomniany i bez ustanku niszczejący...

Zobaczcie zdjęcia Pałacu w Bycinie. Tak prezentował się na przestrzeni lat. Mamy w galerii także fotografie przepięknych wnętrz i fresków!