Prof. Jan Miodek o języku śląskim: jest to archaiczna i regionalna odmiana języka polskiego

Aktualnie w całym województwie śląskim słychać słowa dezaprobaty dotyczące zawetowania przez Andrzeja Dudę nowelizacji ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych, która uznaje język śląski za język regionalny. Decyzja prezydenta spotkała się z negatywnym odbiorem opinii publicznej. Głos w sprawie zabrali również politycy, którzy otwarcie mówią, że zachowanie głowy państwa jest dla nich niezrozumiałe. Największe kontrowersje wywołuje nie sama decyzja, ale jej argumentacja.

- Prezydent we wniosku zwrócił uwagę, że dążenie do nadania etnolektowi śląskiemu statusu języka regionalnego nie jest zjawiskiem nowym. Na przestrzeni ostatnich lat można było bowiem zaobserwować natężenie działań zmierzających do zmiany statusu mowy mieszkańców Górnego Śląska i uznania jej za odrębny od polszczyzny język regionalny, jak również do podkreślenia autonomii tego regionu — czytamy na stronie Kancelarii Prezydenta.

Andrzej Duda wskazał, że uznanie etnolektu śląskiego za język regionalny może spowodować podobne oczekiwania u przedstawicieli innych grup regionalnych, chcących pielęgnować swoje lokalne języki. Fragment, który jednak najbardziej zdenerwował mieszkańców województwa śląskiego, dotyczy wojny na wschodzie.

- (…) kierując się odpowiedzialnością za państwo, uważa, że nie można zaaprobować żądań o objęcie określonych dialektów językowych przepisami ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, przy braku do tego jednoznacznych podstaw merytorycznych i prawnych, zwłaszcza w bieżącej sytuacji społecznej i geopolitycznej. Niedające się wykluczyć działania hybrydowe, jakie mogą być podjęte w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, związane z prowadzoną wojną za wschodnią granicą, nakazują szczególną dbałość o zachowanie tożsamości narodowej. Ochronie zachowania tożsamości narodowej służy w szczególności pielęgnowanie języka ojczystego — czytamy.

Profesor Jan Miodek w wywiadzie dla Dziennika Zachodniego z 2011 roku zaznaczał, że jego zdaniem nie ma niewyobrażalnej odrębności śląszczyzny.

- Proszę nie przesadzać z jakąś niewyobrażalną odrębnością śląszczyzny. W gruncie rzeczy nie ma ani jednej cechy gramatycznej tylko śląskiej. Ani jednej. One są wspólne dla wszystkich dialektów — powiedział prof. Jan Miodek.

Podobne słowa popularnego profesora usłyszymy z materiału opublikowanego na TVP Polonia. Wówczas zaznaczał on, że jest to odmiana dialektalna języka polskiego.

- Jest ona bardzo charakterystyczna i wyrazista. Można powiedzieć, że ze wszystkich dialektów polskich najlepiej słyszana na ulicach wielkich miast, ale powtarzam to za klasykami. Nie ma ani jednej cechy strukturalnej, która różniłaby dialekt śląski od dialektu wielkopolskiego czy małopolskiego. Gdybym miał powiedzieć, że to jest odrębny język śląski, to tak jakbym miał powiedzieć, że 2 razy 2 jest czasem 5. Jest to archaiczna i regionalna odmiana języka polskiego. Tego zdania do śmierci nie zmienię — deklarował w telewizji Jan Miodek.