Szołtysek: Region, słowo, w którym nie wiadomo o co chodzi
Uważam słowo REGION za tak wieloznaczne, że już w zasadzie nie wiadomo, o co chodzi. Mówimy, że Grupa Wyszehradzka, tworzona przez Polskę, Węgry, Czechy i...
Marek Szołtysek: Smartfonowa kolęda
Jest takie zwierzę - muł. Jego matką jest klacz, ojcem osioł. W tym sensie muł podobny jest do smartfona. To dzieło powstałe ze zmieszania w jednym urządzeniu...
PLUS
Dolary i złocioki. Marek Szołtysek o pieniądzach na dawnym Śląsku
W śląskiej kulturze zachowało się wiele elementów związanych z dawnymi monetami czy ogólnie z używanym kiedyś na Śląsku systemem pieniężnym. Przykładowo w...
PLUS
Marek Szołtysek: Makówki i gańba
Może to kogoś zaboli, ale powiem brutalnie i szczerze: Jeżeli w jakiejś rodzinie podczas wigilijnej wieczerzy na stół nie są podawane makówki, to w sensie...
PLUS
Marek Szołtysek: Jarmark na Nikiszu
W niedzielę śląscy chrześcijanie, a konkretnie katolicy i ewangelicy, rozpoczynają okres adwentu. Nazwa ta pochodzi od języka łacińskiego, w którym słowo...
PLUS
Marek Szołtysek: Co ma Ślązok w mózgu?
Rozmawiałem ze Ślązoczką pochodzącą z Rybnika. Całe swoje dorosłe życie mieszka we Wrocławiu, gdzie jak powszechnie wiadomo - Ślązoka, czy właściwie trzeba...
PLUS
Marek Szołtysek. Dzień prania
Współczesna gospodyni, mówiąc – mam dzisiaj pranie – ma na myśli czynności typu: zabrać brudne ubrania z kosza w łazience, posegregować na kolorowe i białe...
Azor? A może Halba albo Maszketek? Szukamy śląskich imion dla psów
Jakie imię dla psa? KSIĘGA IMION DLA PSÓW po śląsku. Pomysł wyszedł od Marka Szołtyska. W piątkowym Magazynie DZ z 7 lipca 2017 r. nasz felietonista...
Marek Szołtysek: Wice i Gorole
Na opolskiej części Górnego Śląska (tak, Opolszczyzna to zachodnia część Górnego Śląska!), która do 1945 była częścią Niemiec i gdzie po wojnie trafiło sporo...
Szołtysek: Kocynder znaczy dowcipniś
Wykształcony mieszkaniec współczesnego Śląska wie, że Zagłoba jest dowcipnym bohaterem powieści Sienkiewicza, a Stańczyk to błazen. Większość ma wiedzę, gdzie...
Szołtysek: Pisiaty, pisiato, pisiate nie mają nic wspólnego z PiS
Ostatnio zaś opowiadając o śląskich strojach regionalnych, użyłem określenia - pisiate. Wówczas niektórzy sądzili, że robię dygresję polityczną do zwolenników...
Szołtysek: Co Ślązoki mogą wiedzieć o Amerykanach?
Pamiętam, jak w czasach komunizmu opowiadano wic, jak zrobić w Polsce dobrobyt. Proponowano, żeby wypowiedzieć wojnę USA. Wtedy przegramy, będą nas okupować - i...
Jechać do badów
Często spotykam się z opiniami, że dzisiaj ludzie - jak idzie o śląską mowę - nie mówią już tak samo dobrze i pięknie, jak to było dawniej za czasów babć i...
Królewskie spacery
Jest takie miejsce na ziemi, które każdy kilka razy dziennie musi odwiedzać. Mowa o ubikacji, nazywanej na Śląsku: haziel, srocz, antek, przybytek, wychodek,...
Marek Szołtysek: Odzyskanie głosu
Sztuką jest przy biesiadnym stole nie rozmawiać o polityce, a zamiast tego opowiadać o niezwykłych dawnych zdarzeniach.
Skąd się wzięły przekleństwa na Śląsku? Pierony czy kur...?
Jak zaś idzie o polskie czy wschodniopolskie wulgaryzmy, zaczynające się na litery ch, k, p, s, j…, to przychodziły one na Śląsk w kilku falach....
Szołtysek: Frelka od cysorza
Wielgo komedyjo, czyli wyjątkowo dużo śmiechu było kiedyś w Cieszynie z pewną starą panną, zwaną tam „Frojlajn Just”, albo - panną Just. Ta cieszynianka...
W niebie mówią po śląsku. To dla Ślązaków jest zachęcające
Skoro Matka Boska mówiła w pirenejskiej gwarze bigourdan, to w niebie mówi się po pirenejsku, i wszystkimi innymi językami, dialektami, etnodialektami, gwarami...
Czy brzydko jest łonaczyć? Oczywiście!
Śląska mowa ma w pewnym sensie odpowiednik karcianego jokera. A mam tu na myśli czasownik łonaczyć, wymawiany też - onaczyć, onacyć, czyli robić coś. Można się...
Szołtysek: Adwentowe wieńce z Niemiec
Około stu lat temu niektórzy Polacy krytykowali śląską kulturę za to, że zaakceptowała i przyjęła za swoją niemiecką wówczas tradycję strojenia choinki na...
Szołtysek: Sienkiewicz i śląskie ausdruki
Nie jestem miłośnikiem polskiego romantyzmu, ale staropolskie czasy bardzo mi się podobają. Cenię też staropolskie nastroje, wykreowane w powieściach Henryka...
Szołtysek: Ślązacy wariują z miłości
Słynna „Kronika Polski” Wincentego Kadłubka z około 1220 roku zaczyna się po łacinie słowami: Tres tribus ex causis… Mało kto to rozumie, ale brzmi uczenie....
Najpopularniejsze
CENEO.PL Vidaxl Leżak Z Poduszką Regulowany Z Polirattanu Brązowy